شاخص توزیع

شاخص توزیع

رشد اقتصادی و توزیع درآمد از مهم‌ترین متغیرهای منعکس‌کننده وضعیت اقتصادی یک جامعه به‌شمار می­روند و بخش عظیمی از ادبیات شاخص توزیع اقتصادی به مطالعه متغیرهای مؤثر بر این دو معیار اقتصادی اختصاص یافته است. یکی از عوامل تأثیرگذار بر این دو متغیر نظام مالی حاکم بر جامعه است. اگرچه مطالعات فراوانی در خصوص تأثیر شاخص­های مختلف توسعه مالی بر رشد اقتصادی و نابرابری درآمد انجام یافته است، موضوع تأثیر اسلامی‌شدن بازارهای مالی بر این دو متغیر مورد توجه چندانی واقع نشده است. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثر شاخص اسلامی‌شدن بازارهای مالی در ایران و برخی کشورهای اسلامی بر رشد اقتصادی و توزیع درآمد این کشورها است. نتایج این مطالعه می­تواند در برنامه­ریزی­های اقتصادی کشورهای اسلامی برای پیشبرد اهداف رشد اقتصادی و عدالت درآمدی مورد استفاده قرار گیرد. برای این منظور با ارایه چارچوب نظری و با استفاده از یک مدل رگرسیونی از داده‌های پانل در کشورهای منتخب اسلامی در دوره 2017-2012 و با استفاده از روش FGLS اثر شاخص کشوری اسلامی‌شدن مالی بر ضریب جینی و رشد تولید ناخالص داخلی سرانه تخمین زده شده است. نتایج نشان می­دهد که این شاخص اثر مثبت بر بهبود توزیع درآمد دارد ولی اثر آن بر رشد تولید ناخالص داخلی سرانه معنی­دار نیست.

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Sojoodi S, Jalili A. The effect of financial Islamization index on income distribution and economic growth. mieaoi. 2020; 9 (30) :49-70
URL: http://mieaoi.ir/article-1-929-fa.html

سجودی سکینه، جلیلی آیلار. بررسی اثر شاخص اسلامی‌شدن مالی بر توزیع درآمد و رشد اقتصادی. نشریه اقتصاد و بانکداری اسلامي. 1399; 9 (30) :70-49

اثر تعاملی شاخص های آموزش و توزیع درآمد درکشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی

فصلنامه پژوهش های برنامه و توسعه ، دوره: 2 ، شماره: 1

خرید و دانلود فایل مقاله

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 26 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله اثر تعاملی شاخص های آموزش و توزیع درآمد درکشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی

چکیده مقاله :

آموزش و توزیع درآمد دو پارامتر مهم هستند که به صورت تعاملی بر یکدیگر اثرگذار می باشند. رابطه مثبت همراه باهم افزایی این دو شاخص منجر به توجه دولت ها در سیاست گذاری روی این موضوعات گردیده است. بیشتر کشورهای منتخب عضو کنفرانس اسلامی موردمطالعه این تحقیق، شرایط و وضعیت مطلوبی در شاخص های آموزش و توزیع درآمد ندارند. آموزش می تواند با ایجاد مهارت و توانایی و افزایش قدرت درآمدزایی افراد باعث بهبود توزیع درآمد شود که موجب تلقی اولویت دادن شاخص آموزش بر شاخص توزیع درآمد می گردد. براین اساس آموزش همواره از دغدغه های دولت ها در دستیابی به توزیع عادلانه امکانات و تخصیص ها بوده است و در زمره مهم ترین سیاست های عمومی قرار دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر شاخص های آموزش بر توزیع نابرابر درآمد در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی طی سال های ۲۰۱۷-۲۰۱۰ می باشد. مراحل تحقیق در چهارچوب سیستم داده های تابلویی و با استفاده از آزمونهای ریشه واحد ، f لیمر، هاسمن، ولدریج و آماره کای دو انجام گردیده است. داده های موردنیاز این مطالعه از بانک جهانی و سایر سازمان های مرتبط جمع آوری شده است. نتایج پژهش نشان داد که بهبود شاخص های آموزش باعث کاهش ضریب جینی و یا توزیع عادلانه تر آمد در جامعه می شود. بعلاوه بر این، اهمیت بخشیدن به توزیع درآمد به عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار بر آموزش، افزایش شاخص های آموزش را به همراه داشته است.

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا JR_JPDR-2-1_003 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

طاهری، محمد علی و خدابخشی، اکبر،1400،اثر تعاملی شاخص های آموزش و توزیع درآمد درکشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی،https://civilica.com/doc/1234857

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1400، طاهری، محمد علی؛ اکبر خدابخشی )
برای بار دوم به بعد: ( 1400، طاهری؛ خدابخشی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.

معیار اندازه‌گیری توزیع درآمد و ثروت

ضریب جینی یا «شاخص جینی (Gini index)» معیار اندازه‌گیری توزیع درآمد (یا ثروت) در یک جمعیت است که به نتایج آن بین صفر (بهترین شرایط) تا یک (بدترین شرایط) نشان داده می‌شود.

به گزارش ایبِنا، این معیار اولین‌بار توسط آماردان ایتالیایی «کورادو جینی» (Corrado Gini) در سال ۱۹۱۲ میلادی به وجود آمده‌ است. این ضریب همچنان جزو یکی از شناخته‌شده‌ترین شاخص‌های نابرابری در بین بیش از ۵۰ شاخص به شمار می‌آید که به طور معمول، از آن برای سنجش نابرابری اقتصادی استفاده می‌شود.

این شاخص، توزیع‌ درآمد یا به عبارتی توزیع ثروت در میان یک جمعیت را بررسی می‌کند. ضریب جینی اعدادی بین صفر تا یک را به خود می‌گیرد که صفر (یا صفر درصد) نشان‌دهنده‌ برابری کامل و یک (یا ۱۰۰ درصد) نشان‌دهنده نابرابری مطلق است.

این امکان وجود دارد که از لحاظ نظری، شاخص جینی بیشتر از یک باشد که بیانگر درآمد یا ثروت منفی یا زیر صفر است. شاخص یا ضریب جینی از منحنی لورنز برگرفته شده ‌است. هر چه مقدار محاسبه شده‌ ضریب جینی برای کشوری بیشتر باشد، نشان‌دهنده نابرابری بیشتر در توزیع درآمد آن کشور است.

هنگامی که شاخص جینی بسیار بالا و نزدیک به عدد یک باشد، نشان دهنده این است که افراد با درآمد بالا، به صورت نامتناسبی، حجم زیادی از کل درآمد را دریافت می‌کنند. از شاخص جینی نه تنها شاخص توزیع در علوم اجتماعی و اقتصاد بلکه در علوم زیستی، شیمی و فیزیک (مانند بررسی جینتروپی: کلیت‌بخشی به آنتروپی بر پایه شاخص جینی)، ریاضیات و حتی کامپیوتر و داده‌کاوی نیز بهره گرفته می‌شود. برای مثال یکی کاربردهای شاخص جینی، در مباحث درخت تصمیم‌گیری است.

مزایا

برای مقایسه توزیع درآمدی در بخش‌های مختلف جامعه و همچنین در کشورها مورد استفاده قرار داد. برای مثال ضریب جینی برای مناطق شهری با مناطق روستایی در بسیاری از کشورها متفاوت است. ضریب جینی را به راحتی می توان با سراسر کشور مقایسه کرد و تفسیر آن نیز آسان است.

از ضریب جینی می توان برای نشان دادن چگونگی توزیع درآمد در داخل کشور در طی یک دوره از زمان استفاده کرد. در نتیجه این امکان وجود دارد تا ببینید که آیا نابرابری در حال افزایش است یا کاهش.

معایب

ضریب جینی نابرابری درآمد را اندازه گیری می کند، اما نابرابری‌های فرصت را اندازه‌گیری نمی‌کند. اگر دو کشور ضریب جینی یکسان داشته باشند ممکن است یک کشور ثروتمند باشد و دیگری فقیر، می‌توان شاخص توزیع نتیجه گرفت اندازه گیری ضریب جینی در دو کشور متفاوت است. ضریب جینی نقطه برآورد در یک زمان خاص است. از این رو تغییرات درآمدی را در طول زمان نادیده می‌گیرند.

ضمن اینکه اقتصادهایی با درآمد مشابه و شاخص جینی مشابه باز هم ممکن است که درآمدهای بسیار متنوع داشته باشند و این به دلیل نوع طراحی سیستم جینی است که گاهی یک ایراد به حساب می آید.

در نهایت اینکه ضریب جینی نباید به عنوان تنها معیار اندازه‌گیری نابرابری اقتصادی مورد استفاده قرار بگیرد. می‌توانیم به شاخص جینی تنها به عنوان یک داده آماری نگاه یا از آن استفاده کنیم تا به قسمت بالای توزیع توجه داشته باشیم و به تصویر واضح‌تری برسیم.

به خاطر محدودیت داده‌ها، شاخص جینی می‌تواند تمرکز ثروت را در افراد خیلی ثروتمند، کمتر از حد واقعی‌اش نشان دهد. این ضریب حتی می‌تواند نابرابری ثروتی را در رده‌های بالاتر ثروتمندان کمتر از حد واقعی نمایش دهد.

برای کم کردن این اثر، به عقیده «فرانک کاول» (Frank Cowel)، استاد دانشگاه اقتصاد لندن، می‌توان از روش‌های بهتری برای مدلسازی توزیع درآمد و ثروت برای قشر مرفه استفاده کرد. یک راه این است که توزیعی احتمالی (به طور ویژه توزیع پارتو) را برای ۵ یا ۱۰ درصد متمول جامعه بکار ببریم.

شاخص های توزیع اعتبارات گویای دقیق محرومیت اردبیل نیست

ایسنا/اردبیل استاندار اردبیل با بیان اینکه درآمد سرانه استان اردبیل نصف میانگین درآمد کشور است، گفت: شاخص‌های توزیع اعتبارات در گذشته بر اساس فعالیت‌های عمرانی بود و اکنون نیز نرخ بیکاری و سایر شاخص‌هایی است که گویای دقیق محرومیت‌ها نیست.

سید حامد عاملی در نشست شورای اداری استان که با حضور وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، رئیس و اعضای کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: شاخص‌های توزیع اعتبارات در گذشته بر اساس فعالیت‌های عمرانی بود در حالی که امروز نرخ بیکاری و سایر شاخص‌هایی گویای دقیق محرومیت‌ها نیست.

استاندار اردبیل در آمد سرانه استان اردبیل را نصف میانگین درآمدی کشور اعلام کرد ادامه داد: نیاز است که امکانات و اعتبارات محرومیت‌زدایی از محل های مختلف برای رونق سرمایه گذاری و رشد اقتصادی به استانها اختصاص یابد.

وی شاخص‌های تعیین شده برای توزیع اعتبارات محرومیت‌زدایی در استان‌های کشور قابل قبول نداست و یادآور شد: در حال حاضر نرخ بیکاری و سایر شاخص‌هایی موجود در استان نمی تواند گویای دقیق محرومیت‌ها در منطقه باشد.

به گفته عاملی وجود برخی شرکت‌های دولتی مانند شستا، صندوق‌های بازنشستگی و ستاد اجرایی فرمان امام ره اشاره کرد و از عدم بهره مندی استان اردبیل با وجود ظرفیت های مناسب و قابل توجه در حوزه های مختلف شایسته ندانست.

عاملی تبدیل ظرفیت‌ها و پتاسیل های استان را به ثروت را در سایه ایجاد زیرساخت‌ها و زنجیره‌های تولید عملی دانست و یادآور شد: در سال‌های اخیر برخی از استان‌ها از مزیت‌های ویژه برای رفع محرومیت‌ها برخوردار شده‌اند که لازم است استان اردبیل هم از این مزیت‌ها بی‌بهره نباشد.

استاندار اردبیل با بیان اینکه با وجود برخی اقدامات شرکت شستا در بخش طرحهای تولیدی هنوز این طرح‌ها اجرایی نشده اند، خاطرنشان کرد: ایجاد نمایندگی شرکت شستا در استان اردبیل ضروری است به طوری که این شرکت و نمایندگی آن در استان می‌تواند متولی اجرای طرح‌های شستا و محل پیگیری استان باشد.

استاندار اردبیل خاطرنشان کرد: استان اردبیل ظرفیت ایجاد این پرواز را داشته و مشکلی در خصوص پرواز هواپیمای شرکت آسمان به صورت مستمر از استان نخواهیم داشت.

عاملی در ادامه به اقدامات دستگاه‌های حمایتی استان در راستای نگهداری از معلولان و اورژانس اجتماعی اشاره کرد و خواستار تخصیص منابعی برای تکمیل اقدامات مربوط به احداث ساختمان‌های این بخش‌ها شد.

وی در ادامه با اشاره به فعالیت شرکت‌های هواپیمایی در استان و برقراری روزانه یک پرواز از فرودگاه استان، خواستار ایجاد خط پروازی روزانه شرکت هواپیمایی آسمان از استان اردبیل شد.

اثر شاخص های اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در ایران

در این مقاله به برآورد الگوی عوامل مؤثر بر توزیع در آمد در ایران با استفاده از اطلاعات موجود برای سالهای 1370-1350 می پردازیم.
برای این منظور ابتدا با برآورد الگو بر اساس شاخص توزیع درآمد ، سطح نابرابری اقتصادی در سالهای مورد مطالعه محاسبه شده است.نتایج بدست آمده نشان می دهد که در سال 1361 سطح نابرابری با ضریب جینی 55/0 در بالا ترین سطح و با ضریب جینی 41/0 در سال 1369 در پایین ترین سطح در دوره مورد مطالعه بوده است.
در بررسی شدت و جهت عوامل مؤثر بر توزیع درآمد معلوم شده است که هر 1% افزایش در نسبت اشتغال ، حدود 1/3 در صد از سطح نابرابری می کاهد. در همین راستا در اثر 1% افزایش در بهره وری نیروی کار حدود 57/0 در صد از سطح نابرابری اقتصادی کم می شود.از طرف دیگر ، هزینه های دولتی برای هر خانوار ، تورم ( رشد شاخص قیمت مصرف کننده) ، سهم درآمد های شخصی از تولید ناخالص داخلی وکل درآمد های مالیاتی دریافتی از هر خانوار ، با یک وقفه زمانی ، اثر افزایشی یر سطح نابرابری داشته است.نتایج نشان می دهد که در اثر 1% افزایش در هزینه های دولتی برای هر خانوار ، ترکیب هزینه ها چنان بوده است که بجای کاهش سطح نابرابری ، حدود 36/0 در صد به آن افزوده شده است. همچنین در ازای 1% افزایش در تورم ، سهم درآمد شخصی و کل مالیاتهای در یافتی از هر خانوار ، به ترتیب حدود 60/0 دز صد و 37/0 در صد و 81/0 در صد به سطح نابرابری در سال بعد اضافه می کنند.
بنابراین ، نظام مالیاتی ویا نظام جمع آوری مالیاتها چنان بوده است که بجای کاهش نابرابری اقتصادی ، در جهت افزایش آن عمل نموده است. دراین راستا اثر مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم با اثر کل مالیاتها هم جهت بوده است.

20.1001.1.00398969.1376.32.2.2.4

عنوان مقاله [English]

The Effects of macroeconomic indicators on The income distribution in Iran

In order to estimate the effects of the macrc~econornic indicators on the income distribution of Iran, the time series data during the period of 1971-1991 were used. First the yammetric inequality indicators (the Gini coefficients) were estimated for the years 1991-1972.
The results show the lowest level of inequality in 1980 with G=0.42 and the highest level in 1982 with G=0.55.
Arzulysing the effects of macroeconomic factors on the distribution of income, it is ,found that the labotir ratio wtrs the most important factor effecting the inequality; one percent increase in this
mtio will reduce the inequality by about 3.1 percent. In the same direction, one percent increase in productivity of' lcibour will reduce the inequality by about 0.57 percent. On the other شاخص توزیع hand, the government expenditure per household, inflation (the concumer price index growth), the share of' personal income from GNP arzd the total tax per household all with one lag had increasing eflects on the
inequality level. The results show one percent increase in thegovernment expenditure per household, was spend in such a way that instead of decreasing inequality, it had increased the inequality level by about 0.36 percent. Also, one percent increase in infkrtion
personcrl incoine share, total tax per household, each had increased the inequality level of the next year by about 0.06%, 0.37% and
respectively.
Therefore, the tax system and/or the tux collection hystem have been managed in such a way that had increasing effect instead of decreading effect. Also, both the indirect as well as direct tux tzad
eJJjCects on the same direction as the total tax.