مدیریت ریسک و سرمایه

ریسک و سرمایه در بورس

مدیریت ریسک در فارکس چیست؟ آموزش مدیریت ریسک فارکس

مدیریت ریسک مناسب و درست به معامله گران ارزهای بین المللی و دیگر دارایی ها، این اجازه را می دهد تا از ضررهایی که ممکن است به دلیل نوسانات حاصل از بالا و پایین شدن ارزها به آنها وارد شود، جلوگیری به عمل آورد.

در حقیقت، داشتن یک برنامه مدیریت ریسک به جا و درست در فارکس، معاملات کم استرس تر، کنترل شده تر و امن تری را، برای تریدرها فراهم می کند. از آنجا که معامله کردن در بازار فارکس و در کل بازارهای مالی، شامل ریسک کردن می باشد، در نتیجه مدیریت ریسک نقش بسیار حیاتی، درست مثل نقش شاهرگ در بدن انسان، در معاملات ارزها بازی می کند.

معامله گران محتاط و حرفه ای بازار فارکس، برای جلوگیری از این ضرر و خسران ها، و برای مقابله با نوسانات احتمالی و ناگهانی مارکت، از استراتژی های مناسب و دقیقی استفاده می کنند. آنها، از معاملات و پوزیشن های بازشان، مثل فرزندانشان مراقبت می کنند و سعی می کنند با استفاده از ترفندهایی که در ادامه برای شما توضیح خواهیم داد، از زیان های احتمالی شان جلوگیری کنند.

تحقیقات نشان می دهد بالای 50% از معامله گرانی که در بازارهای مالی؛ مخصوصا فارکس، ضرر می کنند به خاطر رعایت نکردن مدیریت ریسک و نداشتن استراتژی آنتی ریسک است.

معامله گران موفق و هوشیار مارکت آگاه هستند که مدیریت ریسک، یکی از ابزارهای بسیار مهم و حیاتی و جزء لاینفک طرح معاملاتی آنها است.

نکاتی را که با هم در این مقاله یاد خواهیم گرفت، به شرح زیر است:

مدیریت ریسک در فارکس چیست، چرا مدیریت ریسک در فارکس اهمیت دارد، ریسکهای معاملات فارکس کدامند، بهترین استراتژی های مدیریت ریسک در فارکس، چطور مدیریت ریسک کنیم، در هر معامله فارکس چقدر باید ریسک کنیم، نتیجه گیری.

مدیریت ریسک در فارکس چیست؟

مدیریت ریسک شامل اعمال ویژه ای است که به تریدرها اجازه می دهد در مقابل نوسانات و زیان های احتمالی بازار، ایستادگی کنند. درست است که ریسک بزرگتر مساوی است با سودها و بازگشت های احتمالی بیشتر، ولی همین ریسک بزرگتر می تواند بلای جان هر تریدری نیز بشود.

نتیجتا اینکه شما به عنوان یک تریدر قابلیت مدیریت ریسکتان را داشته باشید، یعنی بتوانید سودتان را بالا برده و ضررتان را به حداقل برسانید، در حقیقت شاه کلید معاملات در بازار فارکس را در دستانتان دارید. حال سوال اینجاست که چطور می شود این کار را انجام داد؟!

پاسخ شما در گرو خواندن ادامه این مقاله جدید و بی نظیر است. در واقع، مدیریت ریسک شامل مواردی از قبیل: داشتن سایز پوزیشن درست، گذاشتن حد ضرر، کنترل احساست و موارد دیگری می باشد که تا انتهای این مقاله، با شما به اشتراک خواهیم گذاشت. رعایت کردن نکات ساده ولی حیاتی ذکر شده، دقیقا نشان دهنده تفاوت یک تریدر حرفه ای با یک معامله گر آماتور است.

چرا مدیریت ریسک در فارکس اهمیت دارد؟

مدیریت ریسک یکی از مهمترین عناوین و موضوعات در دنیای تریدینگ است. چرا مدیریت ریسک تا این اندازه مهم و حیاتی است؟ خوب، ما داریم درباره یک تجارت سودآور صحبت مدیریت ریسک و سرمایه می کنیم و برای به سود رسیدن و پول درآوردن، باید یاد بگیریم که چگونه از ریسک های موجود، مواظبت کنیم و ریسکمان را مدیریت کنیم.

بسیاری از تریدرها کاملا احساسی و بدون داشتن مدیریت ریسک و آگاهی لازم، بدون هیچ محافظی وارد معاملات شده و شروع به ترید کردن می کنند. در حقیقت کسی که بدون مدیریت ریسک وارد پوزیشنی می شود، درست در حال قمار کردن است و نه ترید کردن.

مدیریت ریسک شما را قادر می سازد تا از یک سری قوانین و ابزارهای درست برای جلوگیری از ضررهای ناشی از نوسانات جفت ارزها استفاده کنید. شما با مدیریت ریسک در بازارهای مالی با اطمینان بهتر و آرامش خاطر بیشتری، ترید خواهید کرد.

داشتن مدیریت ریسک مثل بستن کمربند اتومبیل تان است. بستن کمربند نمی تواند جلوی تصادفات احتمالی شما را بگیرد ولی، می تواند ریسک از بین رفتنتان را کاهش دهد. در واقع شما باید قبل از بازکردن حساب واقعی، استراتژی های مدیریت ریسک را که در ادامه با شما به اشتراک خواهیم گذاشت، در حساب مجازی تان آزمایش کنید.

ریسکهای معاملات فارکس کدامند؟

1- ریسک معاملات ارزها: همان ریسک مرتبط با نواسانات قیمت های ارزها است که آنها را ارزانتر یا گرانتر می کند.

2- ریسک نرخهای بهره: دومین ریسک، مرتبط به افزایش یا کاهش ناگهانی نرخهای بهره است که فرار بودن قیمتها را تحت تاثیر قرار می دهد. تغییرات نرخهای بهره در بازار فارکس بسیار مهم هستند زیرا سطح هزینه ها و سرمایه گذاری درون یک اقتصاد، به وسیله آنها افزایش یا کاهش می یابد.

3- سومین ریسک، ریسک نقدینگی است. این به این معنی است که شما به عنوان یک تریدر، برای جلوگیری از ضرر، نمی توانید سریعا یک دارایی را بخرید یا بفروشید. حتی با اینکه فارکس یک بازار با نقدینگی بسیار بالا است، ولی در این مارکت هم زمانهای خاصی وجود دارد که این نقدینگی بالا می باشد. این مسئله به ارز مورد انتخاب شما و قوانین کشور مرتبط با آن ارز، بستگی دارد (البته فراموش نکنید این مساله درباره ارزهای ماژور نیست چرا که شما می توانید با یک کلیک کردن، آنها را خریده و یا بفروشید).

4- چهارمین ریسک، ریسک استفاده از لورج یا همان اهرم است. همانطور که می دانید استفاده از اهرم، همانقدر که می تواند سودده باشد، می تواند به شما ضرر و زیان هم بزند. در حقیقت شما با استفاده از اهرم با پول کمتر، وارد یک معامله بزرگتر می شوید.

بهترین استراتژی های مدیریت ریسک در فارکس

برای مدیریت ریسک در فارکس، شما نیازمند داشتن یک برنامه قوی و مناسب هستید. داشتن این برنامه و مهمتر، متعهد بودن به آن، چراغ راه شما در وادی تریدینگ است. در ادامه ما راهکارهای مناسبی برای جلوگیری از ضرر وزیان در معاملات، به شما معرفی می کنیم.

1- قبل از ورود به معاملات واقعی، حتما آموزش های لازم درباره فارکس و ریسکهای احتمالی آن را ببینید.

2- یک برنامه معاملاتی هوشمند تدوین کنید و متعهدانه نسبت به آن وفادار باشید و به آن عمل کنید.

3- قبل از ورود به فضای واقعی، استراتژی معاملاتی تان را درست کرده و حداقل چند ماه در فضای مجازی، آن را تست کنید.

4- هرگز بیشتر از آن چیزی که نمی توانید تحمل کنید، ریسک نکنید و سرمایه تان را به خطر نیاندازید.

5- حتما از نسبت ریسک به ریوارد مناسبی استفاده کنید. به زبان ساده، همیشه از خودتان این سوال را بپرسید: چقدر از سرمایه ام را حاضرم در این معامله به خطر بیاندازم؟ معمولا حرفه مدیریت ریسک و سرمایه ای ها بیشتر از 2 الی 3% از کل سرمایه شان، ریسک نمی کنند.

6- مقدار تریدی که می کنید را بسته به اندازه ریسکی که درگیر معامله می کنید، تغییر دهید.

7- اندازه لورج یا اهرمتان را همیشه هوشمندانه انتخاب کنید.

8- قبل از ورود به هر معامله ای، نقاط ورود و خروجتان را مشخص کنید.

9- حتما از دستور حد ضرر یا استاپ لاس برای جلوگیری از کال مارجین شدن، استفاده کنید.

10- از دستور حد سود در هر تریدی استفاده کنید و سعی کنید این سطح، واقع گرایانه باشد.

11- در ادامه استفاده از فرمان حد سود و برای حمایت از سودهایتان در معاملات سودده، حتما از دستور حد مدیریت ریسک و سرمایه سود پله ای استفاده کنید.

12- همیشه خودتان را برای بدترین شرایط هم آماده کنید.

13- خویشتنداری را در معاملات تمرین کنید و هرگز به صورت افراطی و قمارگونه، ترید نکنید.

14- کنترل کردن احساسات را در معاملاتتان، تمرین کنید.

15- فقط دارایی ها یا جفت ارزهایی را ترید کنید که از لحاظ فاندامنتالی با آنها آشنا مدیریت ریسک و سرمایه هستید.

16- همیشه اخبار فاندانتالی و تقویم اقتصادی فارکس را دنبال کنید و بدون این ابزارها، ترید نکنید.

17- مراقب ترید کردن ارزها و یا دارایی هایی که نقدینگی کمتری در آنها وجود دارد، باشید. چرا که با ورود به این معاملات ممکن است در زمان فروششان، دچار مشکل شوید.

18- همیشه از سایز معاملات مناسب استفاده کنید.

19- حتما از یک ژورنال معاملاتی استفاده کنید و تمام وقایع، مخصوصا احساساتتان را قبل، در حین و بعد از ترید، در آن مکتوب کنید.

چطور مدیریت ریسک کنیم؟

راههای زیادی برای مدیریت ریسک وجود دارند. ما در اینجا 4 روش تایید شده را برای شما توضیح می دهیم. اولین روش، پذیرفتن ریسک به عنوان جزئی جدانشدنی در هر نوع معامله ای است. اگر وارد دنیای ترید شده اید، باید بپذیرید که انجام هرگونه معامله ای، همراه با ریسک است. ولی منظور ما از پذیرفت ریسک، چیز دیگری نیز می باشد.

گاهی هزینه صرف نظر کردن از یک ریسک، آنقدر بالا است که مجبور می شوید آن را بپذیرید. روش دوم، انتقال یا جابجایی ریسک است. منظور از انتقال، یک نوع بیمه کردن خطرات وجود در معاملاتتان می باشد.

روش سوم و چهارم، کاهش دادن ریسکهای موجود و حذف کردن ریسک می باشد. منظور از کاهش دادن، اضافه کردن ابزارهایی است که موجبات حمایت بیشتر از سرمایه تان را فراهم می کند. در انتها گاهی پیش می آید که شما مجبور می شوید خطرات موجود در تریدهایتان را کلا حذف کنید.

در هر معامله فارکس چقدر باید ریسک کنیم؟

ریسک کردن در هر معامله ای در فارکس، باید مقدار کوچکی از کل سرمایه تان باشد. برخی از معامله گران عدد 2% را برای هر معامله ای، منطقی می دانند. این مسئله به این معنی است که اگر بر فرض مثال، کل سرمایه شما 5000 دلار می باشد، شما به هیچ عنوان نباید بیشتر از 2% این 5000 دلار یعنی 100 دلار در هر ترید، ریسک کنید.

حال، نکته بسیار مهم این قانون طلایی و نجات دهنده این است که شما باید 50 معامله اشتباه انجام دهید، تا کل سرمایه تان (5000 دلار) را از دست بدهید و کال مارجین شوید. این مسئله برای کسی که فارکس را به صورت اصولی و علمی دنبال می کند، بعید است. نتیجتا، متوجه می شویم که اگر در هر مارکتی که هستیم به اصول و قوانین آنجا پایبند باشیم، درصد ضررهایمان را کم و امکان به سود رسیدنمان را افزایش می دهیم.

نتیجه گیری

در کل نباید این نکته را فراموش کنیم که ریسک کردن، جزو نهاد و فطرت هر معامله ای ایست ولی اگر از قبل، مدیریت ریسک را به عنوان یک فاکتور حیاتی در نظر بگیریم، جای نگرانی خاصی وجود ندارد.

به عنوان یک قانون باید همیشه به خاطر داشته باشیم که استفاده از اهرم های بالا و غیر اصولی، ریسک کال مارجین شدن و از دست رفتن تمام سرمایه مان را افزایش می دهد. در نتیجه، اگر همیشه قوانین مدیریت ریسک را در نظر بگیریم و به آن متعهد و پایبند باشیم، هرگز دچار ضررهای خطرناک و نابود کننده نمی شویم.

کتاب مدیریت سرمایه گذاری و ریسک

انتشارات: چالش

نویسنده: شاهین شایان آرانی

کد کتاب :	59514
شابک :	978-6009798179
قطع :	وزیری
تعداد صفحه :	372
سال انتشار شمسی :	1397
نوع جلد :	شومیز
سری چاپ :	2
زودترین زمان ارسال :	19 خرداد

معرفی کتاب مدیریت سرمایه گذاری و ریسک اثر شاهین شایان آرانی

این کتاب مجموعه‌ای از مسائل مرتبط با مدیریت سرمایه‌گذاری، اوراق مالی مشتقه و ریسک را در سطح کاربردی و با استفاده از تجربیات عملی و آموزشی برای استفاده مدیران فعال در بازار سرمایه و دانشجویان دوره کارشناسی ارشد و دکترای مدیریت مالی دانشگاه‌ها است. کتاب حاضر، حاصل تجربیات اجرایی نزدیک به ۳۰ سال در حوزه‌های مالی، سرمایه‌گذاری در داخل و خارج از کشور به اضافه تدریس به مدت ۸ سال در دانشگاه‌ها و ۲۰ سال برگزاری دوره‌های مدیریت مالی، مهندسی مالی و مالیه اسلامی در داخل و خارج از کشور را به خود اختصاص داده است. سعی گردیده تا در ۳۵۰ مسئله طراحی شده، توضیحات لازم ارائه شده و راه‌حل‌های پیشنهادی با نگرشی واقع‌بینانه نسبت به محیط اجرایی ایران تهیه گردند.

کتاب مدیریت سرمایه گذاری و ریسک

شاهین شایان آرانی نویسنده ایرانی متولد سال 1337 می باشد. ایشان دکترای مدیریت بازرگاني (DBA)، دانشگاه کالیفرنیا در شهر لوس آنجلس. “California Coast University” را دارد.

مدیریت ریسک و سرمایه در بورس

بازار بورس بازاری ذاتا نوسانی و پر ریسک است. از این‌رو مهارت مدیرت ریسک و سرمایه در بازار بورس اوراق بهادار، از اهمیت غیر قابل انکاری برخوردار است. اگر به خوبی با مفهوم ریسک و ریسک‌پذیری و به دنباله‌ی آن با مدیریت ریسک برای سرمایه‌‌ی خود اشنا شوید، در این صورت می‌توانید از موقعیت‌های ایجاد شده در بازار سرمایه بهره ببرید تا ضمن حفظ ارزش دارایی‌تان، به کسب سود و پیشی گرفتن از تورم نیز دست یابید.

ریسک چیست؟

قبل از بررسی مدیریت ریسک و سرمایه، باید به چیستی خود ریسک بپردازیم. به تفاوت بازده‌ی مثبت یا منفی مورد انتظار شما از سرمایه‌گذاری و بازده واقعی بدست آمده، ریسک می‌گوییم. بدون پذیرش ریسک نمی‌توانید در بازار فعالیت کنید. میزان ریسک باید منطقی و معقول باشد. مفاهیمی مثل نسبت ریسک به ریوارد به شما کمک می‌کنند تا میزان منطقی یا هیجانی بودن ریسک معاملاتان را بررسی کنید. ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک ۲ نوع مهم ریسک در بازار بورس هستند. ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک تاثیر زیادی در شکل‌گیری فعالیت‌تان در بازار بورس دارد. برای آشنایی کامل با انواع ریسک، می‌توانید از سری مقالات رایگان آموزشی کارگزاری اقتصاد بیدار بهره ببرید.

مدیریت ریسک و سرمایه چیست؟

ریسک در بنیاد هر فعالیت مالی وجود دارد و به طور کلی حتی هر فعالیت غیر مالی نیز بر اساس ریسک بنیان شده است. مدیریت ریسک در روند سرمایه گذاری اهمیت زیادی دارد و سنجش ریسک سهم در تحلیل بنیادی سهام نیز اهمیت زیادی دارد. برخی از شما از مواجهه با ریسک دوری می‌کنید و این واژه را با خطر یا ضرر نزدیک می‌دانید. در صورتی که این طور نسیت. در شرایطی که انکار و دوری از ریسک امکان فعالیت سود ده را از شما می‌گیرد، مدیریت ریسک و سرمایه اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. مدیریت ریسک و سرمایه موجب می‌شود ریسک‌های موجود در بازار یا سبد سهام‌تان را بشناسید و آن‌ها را به حداقل برسانید. با داشتن اطلاعات کافی از سهام مورد نظر، می‌توانید فرصت‌ها و تهدید‌های موجود را شناسایی و در در صورت نیاز، تصمیمی نه از روی هیجانات کاذب بلکه کاملا آگاهانه تصمیم بگیرید.

تاثیر مدیریت ریسک در موفقیت سرمایه‌گذاری‌ها

مدیریت ریسک و سرمایه به شما کمک می‌کند تا با قرار دادن حد سود و ضرر، ریسک سبد بورسی خود را به حداقل برسانید. مدیریت ریسک و سرمایه کمک می‌کند تا در کنار پذیرش ریسک، استراتژی فردی برای ساماندهی معاملات خود را داشته باشید تا بهترین نتیجه را در بازار بورس بگیرید. نقش مدیریت ریسک و سرمایه بسیار پر رنگ و غیر قابل انکار است. به علت اهمیت این موضوع، برخی از کارگزاری‌ها از جمله کارگزاری اقتصاد بیدار دوره‌های آموزشی را با موضوعاتی مانند ریسک پذیری و سرمایه‌گذاری خدمت شما ارائه می‌دهند تا با استفاده از این دوره‌های مقدماتی و پیشرفته، ریسک معاملات خود را کاهش دهید و سرمایه خود را مدیریت کنید.

ریسک و سرمایه در بورس

چگونه ریسک و سرمایه را مدیریت کنیم

تا به این‌جا متوجه‌ی مفهوم رسیک و تاثیر مدیریت آن در دارایی‌تان شده‌اید. حال ممکن است این سوال در ذهن‌تان ایجاد شود که چگونه به مدیریت ریسک و سرمایه دست یابیم؟ چگونه در ریسک به تعادل برسیم ؟ خب در این بخش به خوبی به این سوالات پاسخ داده می‌شود. راهکارها و اقداماتی وجود دارند که با یادگیری آن‌ها، قادر خواهید بود به‌طوری کاملا حرفه‌ای ریسک و سرمایه‌تان را مدیریت کنید.

سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی مختلف

با توجه به شرایط اقتصادی ایران بهتر است در بازارهای مالی مختلف سرمایه‌گذاری کنید چراکه در بازه‌های زمانی مختلف، بازارها رفتارهای متفاوتی دارند. برای مثال، زمانی که بازار مدیریت ریسک و سرمایه مسکن در رکود است، ممکن است طلا یا خودرو روبه رشد و سودده باشند. بنابراین در صورت امکان دارایی‌‌تان را در یک بازار بخصوص اختصاص ندهید تا از فرصت‌های مختلف در بازارهای موازی بهرمند شوید. این تکنیک برای کاهش ریسک و مدیریت سرمایه، از اولین و مهم‌ترین اقدامات است. سبدگردانی و صندوق های سرمایه گذاری نیز یکی مدیریت ریسک و سرمایه از بهترین روش ها برای کنترل ریسک و کاهش مخاطرات سرمایه گذاری است.

تمام تخم مرغ ها را در یک سبد نگذارید.

داشتن سبد بورسی متنوع در بازار سهام

یکی از راهکارهایی که توجه با آن از واجبات است این است که در بازار بورس سبدی متنوع از صنایع و سهم‌های مختلف بازار داشته باشید. هرگز تک سهم یا تک صنعت نشوید. همواره از صنایع مستعد رشد در سبد خود سهم داشته باشید تا در صورت اشتباه بودن تحلیل انجام شده بروی سهمی، کل سرمایه‌‌تان به خطر نیافتد.

در نظر گرفتن بدترین نتایج

در نظر گرفتن بدترین حالت نتیجه، هنگام سرمایه‌گذاری در بازار این امکان را به شما می‌دهد تا آمادگی این شرایط را داشته باشید و در صورت وقوع آن، قادر باشید بهترین تصمیم را متناسب با شرایط اتخاذ کنید.

تعیین حد سود و ضرر

مشخص کردن حد سود و ضرر در هنگام خرید سهم کمک می‌کند تا ریسک معاملات خود را به حداقل برسانید. چراکه با تعیین حد ضرر می‌توانیم ضرر و ریسک قابل تحمل را برای خودتان مشخص کنید و این‌گونه سرمایه‎ را از ضررهای سنگین دور نگه داشته‌اید. در تعیین حد سود و ضرر نقاط مقاومت و حمایت بسیار مهم هستند. برای تسلط به این تکنیک می‌توانید مقاله ای تحت عنوان ”حد ضرر “ را در وب‌لاگ کارگزاری اقتصاد بیدار مطالعه بفرمایید.

حد سود و ضرر در بورس

غلبه بر ترس

بعد از رعایت تمامی راهکارهای ذکر شده و انجام آن‌ها، تنها یک نکته بسیار باقی می‌ماند. غلبه بر ترس فاکتوری بسیار مهم برای مدیریت ریسک و سرمایه است. با وجود ترس در صورت بروز هر نوسانی در بازار ممکن است تصمیم هیجانی و اشتباه بگیرید. بنابراین سعی کنید به‌دور از حواشی و در آرامش به سرمایه‌گذاری بپردازید. اگر ریسک پذیر مدیریت ریسک و سرمایه باشید و با تحلیل، دست به خرید و فروش بزنید، جایی برای ترس وجود نخواهد داشت.

کمپانی های مطرح مدیریت سرمایه

ـ BlackRock (با سرمایه تحت مدیریت بیش از 7 تریلیون دلار)

ـ The Vanguard Group (با سرمایه تحت مدیریت بیش از 6 تریلیون دلار)

ـ UBS Group (با سرمایه تحت مدیریت بیش از 3.5 تریلیون دلار)

ـ JPMorgan Chase (با سرمایه بیش از 2.5 تریلیون دلار) https://www.jpmorgan.com

جمع‌بندی

اگر نگاه‌تان به بازار بورس، نگاهی جدی است و قصد فعالیت در بازار را دارید، باید از ریسک‌پذیر بودن نترسید و با علم و دانش کافی ریسک ذاتی موجود در بازار را مدیریت کنید. مدیریت ریسک و سرمایه در موفقیت شما بسیار تاثیرگذار است بنابراین تخصیص تصمیم برای یادگیری اصول و روش‌های مدیریت ریسک و سرمایه انتخابی بسیار هوشمندانه است. کارگزاری اقتصاد بیدار با طراحی انواع مقالات و کلاس‌های آموزشی از مقدماتی تا پیشرفته در این مسیر با شما خواهد بود و امکان یادگیری هر آنچه که نیاز است را برای شما فراهم می‌کند.

چگونگی مدیریت ریسک در بازارهای مالی

برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم مدیریت ریسک چیست و به چه معناست؟ به هر عکس‌العملی که در زندگی روزمره در برابر خطرات مختلف داریم، مدیریت ریسک یا risk management گفته می‌شود. با این تعریف مدیریت ریسک صرفا مربوط به بازارهای مالی نیست و در زندگی روزمره دائما در حال مدیریت ریسک هستیم؛ مثلا در رانندگی، شروع کسب و کار یا … . البته ممکن است به مدیریت ریسک خود آگاه نباشیم و ناآگاهانه این کار را انجام دهیم، مثلا فرض کنید با سرعت در حال رانندگی هستید و یک دفعه یک مانع جلوی خود می‌بینید و مسیر را تغییر می‌دهید، اینجا شما با در نظر گرفتن خطراتی که برخورد با مانع برای شما دارد، مدیریت ریسک انجام داده‌اید و شاید این مدیریت ریسک را به صورت ناخودآگاه انجام داده‌اید. اما در بازارهای مالی چنین نیست و مدیریت ریسک در بازارهای مالی به صورت کاملا آگاهانه باید انجام شود.

در اقتصاد همیشه خطرات مالی برای سرمایه ما که ممکن است سهام، املاک، سکه، طلا، رمزارز، پول و … باشد، وجود دارد. به برنامه و چارچوبی به این خطرات را کنترل می‌کند و به این خطرات رسیدگی می‌کند، مدیریت ریسک گفته می‌شود که سرمایه‌گذار یا معامله‌گر از این برنامه استفاده می‌کند تا کمترین خطر متوجه سرمایه‌اش باشد.

خطرات و ریسک‌هایی که در بازارهای مالی وجود دارد متنوع هستند و می‌توان آنها را دسته‌بندی کرد.

در اینجا قصد داریم در مورد پروسه مدیریت ریسک صحبت کنیم به برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران پیشنهادهایی داریم.

چگونه در بازارهای مالی مدیریت ریسک داشته باشیم؟

اغلب گفته می‌شود مدیریت ریسک در بازارهای مالی در پنج مرحله صورت می‌گیرد. این مراحل چه هستند؟

اول؛ تعیین اهداف، دوم؛ تشخیص ریسک‌ها، سوم؛ تخمین ریسک، چهارم؛ تعریف واکنش‌ها، پنجم؛ نظارت.

البته لازم به ذکر است که این مراحل ممکن است با توجه به نوع بازار و شرایط دیگر تغییر کند.

تعیین اهداف

اولین مرحله این است که هدف خود از سرمایه‌گذاری و میزان تحمل ریسک را برای خود مشخص کنید. و این دو عامل به هم وابسته هستند. و تحمل ریسک نیز به شرایط روحی افراد و میزان اهمیت سرمایه آنها بستگی دارد. مثلا اگر سرمایه‌گذار تحمل ریسک بالایی داشته باشد، مطمئنا اهداف بالاتری برای خود تعیین می‌کند نسبت به کسی که تحمل ریسک ندارد. یا مثلا اگر کسی دارایی اصلی زندگی‌اش مثل خودرو یا خانه‌اش را تبدیل به سرمایه اولیه ورود به بازارهای مالی کرده باشد، کمتر می‌تواند ریسک کند.

تشخیص ریسک‌ها

در دومین قدم باید ریسک‌های ممکن را شناسایی و تعریف کنید. به این معنا که تمام رخدادهایی که ممکن است روی سرمایه ما موثر باشد را پیش‌بینی کنید که این اتفاقات همیشه لزوما اتفاقاتی نیست که مستقیما روی بازارهای مالی تاثیر می‌گذارد، بلکه اتفاقاتی که ممکن است رخ دهد و به صورت غیرمستقیم روی دارایی شما اثرگذار باشد را نیز باید پیش‌بینی کنید؛ مثلا جنگ، یا بروز مشکل در سایت معاملاتی یا مثلا قفل شدن سهم در صف‌ها در بورس تهران، یا اتفاقاتی نظیر این‌ها.

تخمین ریسک‌ها

بعد از اینکه ریسک‌ها را شناسایی و پیش‌بینی کردید، در مرحله بعد باید دامنه، شدت و قدرت ریسک‌ها را تخمین بزنید. ریسک‌هایی را که شناسایی می‌کنید می‌توانید بر اساس میزان تأثیر رتبه‌بندی کنید. مثلا کندی هسته معاملات یا نرم‌افزار معاملات یک کارگزار شاید چند درصد روی قیمت سهم شما مؤثر باشد، و شدت و دامنه آن همین قدر است. اما اگر جنگی رخ دهد، میزان قدرت این خطر خیلی بیشتر است.

تعریف واکنش‌ها

در مرحله چهارم باید پاسخ‌ها و واکنش‌های احتمالی را مشخص کنیم. به این معنا که مشخص کنیم در صورتی که ریسک‌ها و خطراتی که در مراحل قبل پیش‌بینی کردیم، رخ دهد، چه واکنشی باید داشته باشیم. در تعریف واکنش‌ها علاوه بر ریسک‌ها باید سطح اهمیت آنها را نیز در نظر بگیریم.

نظارت

قدم آخر این است که به صورت مداوم روی برنامه‌هایمان نظارت کنیم. باید دائما هشیار باشیم، اطلاعات بیشتر جمع‌آوریم کنیم، بیشتر تحلیل کنیم و در صورت لزوم برنامه خود را در واکنش به اتفاقات تغییر دهیم.

چه چیزی باعث می‌شود یک سیستم معاملاتی ناموفق شود؟

دلایل بسیاری هست که ممکن است سبب این اتفاق شود. از اتفاقات پیش‌بینی نشده گرفته تا واکنش‌های احساسی. مثلا شاید بازار مطابق تحلیل‌ها ما پیش نرود یا از روی احساساتی مثل ترس یا هیجان تصمیم نادرستی بگیریم و در نتیجه اقدام نامناسبی انجام دهیم. و این اقدامات از روی احساس وقتی رخ می‌دهد که سرمایه‌گذار به استراتژی اولیه خودش پایبند نباشد. این تصمیم‌ها معمولا در زمان نزولی شدن بازار و اصلاح قیمت، زیاد رخ می‌دهد.

مدیریت ریسک‌های مالی

هرچند که راه‌های زیادی برای مدیریت ریسک وجود دارد اما چیزی که همه متخصصان روی آن توافق نظر دارند این است که یک برنامه خوب برای مدیریت ریسک به موفقیت معامله‌گران کمک بزرگی می‌کند. تنظیم یک برنامه برای مدیریت ریسک کار سختی هم نیست و ممکن است مانند تعیین حدضرر ساده باشد.

آن سیستم معاملاتی قدرتمندتر است که پاسخ‌ها و واکنش‌های مختلف را در نظر بگیرد. و معامله‌گر باید خودش را برای هر شرایطی آماده کرده باشد. و بهترین حالت آن است که معامله‌گر برنامه مدیریت ریسک و سیستم معاملاتی‌اش را همیشه بررسی و بازبینی کند و در صورت لزوم برنامه را اصلاح کند.

معرفی ریسک‌های موجود در بازارهای مالی

در اینجا بعضی از ریسک‌هایی که در بازارهای مالی وجود دارد را به شما معرفی کنیم و مسیرهایی را که می‌توانیم این ریسک‌ها را کم کنید، به شما می‌گوییم:

ریسک بازار

این ریسک همیشه وجود دارد و امری طبیعی است ولی شما می‌توانید با تعیین حدضرر این ریسک را به کمترین حد کاهش دهید. مثلا اگر سهمی را به قیمت هزار تومان خرید کردید، ممکن است حدضرر ده درصد برای آن تعیین کنید، مدیریت ریسک و سرمایه پس اگر قیمت سهم به نهصد تومان رسید، باید سهمتان را بفروشید.

ریسک نقد شدن

این ریسک به این معناست که شما وارد بازاری می‌شوید که نقدشوندگی آن پایین است یا ممکن است در معامله‌ای به هدفتان برسید، یا حدضرری که مشخص کرده بودید، فعال شود ولی برای سهم شما خریدار نباشد.

ریسک اعتبار

ریسک اعتبار هم ممکن است ضرر بیشتری به شما تحمیل کند، هم سود بیشتر. اگر ضرر کنید، ضرر بیشتری به سرمایه شما وارد می‌شود و اگر سود کنید، سود بیشتری حاصل می‌شود.

ریسک‌های عملیاتی

با تنوع بخشیدن به سبد دارایی‌تان این ریسک را می‌توانید کاهش دهید و اگر یک پروژه یا شرکت دچار مشکل یا ضرر شود، معامله‌گر تنها قسمتی از سرمایه‌اش را از دست می‌دهد و چون سبد سهام متنوعی دارد، دیگر دارایی‌های سوددهی خواهند داشت.

راه دیگری نیز هست که می‌توانید این ریسک را کاهش دهید، و آن مطالعه در مورد شرکت‌های و پروژه‌هایی است که امکان رخ دادن چنین خطراتی در آنها کمتر است.

ریسک سیستمی

این ریسک را هم با تنوع بخشیدن به سبد سهامتان می‌توانید کاهش دهید. و پیشنهاد ما به شما این است که از شرکت در گروه‌های مختلف صنعتی سهام خریداری کنید و بهتر است این صنایع خیلی به هم مرتبط نباشند

آنچه باید در مورد مدیریت سرمایه و ریسک بدانید

فرض کنید شما فردی هستید که در بازار خودرو سرمایه‌گذاری می‌کنید. برای اینکه بتوانید در این بازار سود بالایی به دست آورید، مطمئناً به دنبال این هستید که خودروی خود را در زمانی که شرایط بازار مساعد است، بخرید و به قیمت بالاتر بفروشید. از طرفی از اینکه احتمالاً خودروی شما زیر قیمتِ خریدتان فروخته شود، واهمه دارید و تلاش هستید تا آن را به بالاترین قیمت بفروشید. در واقع شما در حال مدیریت سرمایه‌‌تان هستید و ریسک ناشی از فروش خودرو به قیمت پایین، شما را تهدید می‌کند. به زبان ساده به این کار مدیریت سرمایه و ریسک گفته می‎شود.

حال در ادامه به تعریف هر کدام از مفاهیم مدیریت سرمایه و مدیریت ریسک می‌پردازیم.

تعریف ریسک به زبان ساده و نحوه مدیریت آن

ریسک واژه جدیدی برای ما نیست و همه ما هر روز با ریسک‌های مختلفی در زندگی‌ روبرو هستیم؛ برای مثال زمانی که در حال رانندگی هستیم، سرمایه‌گذاری می‌کنیم یا حتی وقتی که یک سازمان را مدیریت می‌کنیم، ریسک در کمین است. اگر بخواهیم کمی تخصصی‌تر به توضیح ریسک بپردازیم، می‌توانیم بگوییم ریسکِ سرمایه به احتمال میان بازده واقعی سرمایه‌‌گذاری و آنچه مورد انتظار سرمایه‌گذار است، می‌پردازد. یعنی شما انتظار دارید خودرویتان 100 میلیون فروش برود اما این ریسک وجود دارد که به قیمت 95 میلیون به فروش برسد.

با این توضیحات حال می‌توانیم بگوییم مدیریت ریسک به فرآیند شناسایی، ارزیابی و کنترل خطراتِ سرمایه و دستاوردهای یک سازمان گفته می‌شود. عوامل سرمنشاء ریسک می‌توانند عدم قطعیت‌های مالی، مسئولیت‌های قانونی، مسائل فناوری، خطاهای مدیریت استراتژیک، اتفاقات و حوادث طبیعی باشند. یک برنامه موفق برای مدیریت ریسک، برنامه‌ای است که به سازمان کمک می‌کند تا بتواند جوانب مختلف ریسک‌هایی که با آن روبرو می‌شود را در نظر بگیرد. مدیریت ریسک رابطه میان ریسک‌ها و تاثیراتی که بر روی اثرات متوالی که بر اهداف استراتژیک سازمان می‌گذارد را مورد بررسی قرار می‌دهد.

” زمانیکه ریسکی را مدیریت نمی‌کنیم؛ پس ریسکی نداریم. وقتی ریسک‌ها را مدیریت می‌کنیم، درک می‌کنیم کدام ریسک‌ها ارزشش را داشته‌اند، کدام ریسک‌ها ما را به اهدافمان می‌‌رسانند و برای کدام ریسک‌ها باید بها پرداخت کرد”

فرآیند مدیریت ریسک

بر طبق کتاب استاندارد ISO 31000 که یکی از شناخته‌شده ترین منابعی است که در زمینه مدیریت ریسک منتشر شده است، فرآیند مدیریت ریسک مراحل زیر را در بر می‌گیرد:

بر طبق این فرآیند می‌توان گفت که گام‌های این فرآیند واضح هستند اما تیم‌های مدیریت ریسک نباید کارهای لازم برای تکمیل کردن این فرآیند را دست کم بگیرند. برای آنهایی که در ابتدای راه هستند، نیاز به کاملی از آنچه سازمان را به این شرایط مبتلا می‌کند؛ وجود دارد. در نهایت هدف نهایی، توسعه مجموعه اقدماتی است است که از طریق آنها بتوان به موارد زیر دست پیدا کرد:

• شناسایی ریسک‌هایی که سازمان‌ها با آن روبرو می‌شوند
• درک احتمال و تاثیر ریسک‌های مختلف
• ارتباط میان ریسک‌ها و حداکثر ریسکی که سازمان نسبت به آن پذیرش دارد
• برداشتن گام‌های لازم برای حفظ و ارتقاء ارزش سازمان

انواع ریسک‌ها

دسته‌بندی ریسک‌هایی که در یک سازمان وجود دارد، به سازمان‌ها کمک می‌کند تا نگاهی جامع نسبت به ریسک‌ها داشته و بتوانند آنها را کنترل کنند.

• ریسک استراتژیک (مثال: شهرت، روابط مشتریان، نوآوری‌های فنی)
• ریسک‌های مالی (مثال: مالیات، اعتبارات، بازار)
• ریسک‌های حاکمیتی و انطباقی (مثال: اخلاق کسب‌وکار، تجارت بین‌الملل، نظارتی )
• ریسک‌های عملیاتی (مثال: امنیت و حریم خصوصی، زنجیره تامین، مسائل نیروی کار)

با چه استراتژی‌هایی می‌توان ریسک‌ها را مدیریت کرد؟

تیم‌های مدیریت ریسک با توجه به هدف‌شان نسبت به نحوه مدیریت ریسک از استراتژی‌های زیر برای حل و فصل ریسک‌ها، بسته به اینکه احتمال رخ دادن و شدت آنها چقدر است، استفاده می‌کنند:

استراتژی لازم برای اینکه سازمان‌ها هیچ ریسکی نداشته باشند:

• استراتژیاجتناب از ریسک: در این رویکرد، سیاست‌ها، فناوری، آموزش نیروی انسانی و دیگر اقدامات برای رها شدن از ریسک‌ها پیاده‌سازی می‌شود.

استراتژی‌های لازم برای اینکه سازمان‌ها ریسک قابل قبول داشته باشند:

• استراتژی کاهش ریسک: در این رویکرد سیاست‎ها، فناوری، آموزش نیروی انسانی و دیگر اقدامات برای کاهش ریسک به یک سطح قابل قبول دلالت دارد.
• استراتژی انتقال ریسک: در این رویکرد سازمان، با یک شخص ثالث قرارداد می‌بندد تا طرف سوم بتواند تمام یا بخشی از هزینه‌های ریسکی را که احتمال دارد رخ بدهد، تقبل کند.
• استراتژی قبول ریسک: این استراتژی، ریسک موجود را می‌پذیرد چرا که پتانسیل لازم برای آسیب به سازمان بسیار کم است یا هزینه کاهش آن، بیشتر از خسارتی است که وارد می‌کند.

برای اینکه بتواند استراتژی‌های فوق را در سازمان پیاده‌سازی کنید، نیاز به برنامه‌ریزی‌های یکپارچه و افراد مناسب در سازمان دارید که بتوانند شما را در جهت رسیدن به اهداف سازمان هدایت کنند. یکی از راهکارهایی که می‌تواند بخش بزرگی از چالش‌های شما در نحوه مدیریت ریسک سازمان‌تان را حل‌وفصل کند، راهکار مدیریت هوشمند استراتژیک است که با پیاده‌سازی موفق در سازمان‌ها توانسته ریسک‌های آنها را به میزان قابل توجهی کاهش و سودآوری آنها را تا چندین برابر افزایش دهد.

پس از آشنایی با مفهوم ریسک و مدیریت آن، نحوه مدیریت کردن آن، آشنایی با انواع ریسک‌ها و راهبردهای پیش رو برای مدیریت ریسک‌ها، به سراغ مفهوم مدیریت سرمایه و توضیحات مربوط به آن می‌رویم.

مدیریت سرمایه چیست؟

مدیریت سرمایه برای خیلی از افراد مثل یک مساله ناشناخته است و درک درستی از آن ندارند. به زبان ساده می‌توان گفت مدیریت سرمایه، مدیریت پول‌های سازمان‌ است؛ یعنی با کمک استراتژی‌های مالی، جریان‌های مالی یک سازمان حداکثر شود.

استراتژی‌های مدیریت سرمایه

استراتژی‌های مدیریت سرمایه در سه دسته زیر قرار می‌گیرند و انتخاب هر کدام از این سه استراتژی، کاملاً بستگی به میزان ریسک پذیری سازمان و نوع نگاه آن به سرمایه دارد.

• استراتژی‌های محافظه‌کارانه: در این رویکرد سازمان ترجیح می‌دهد سود کمتری بدست آورد اما اصل دارایی‌ حفظ شود و سرمایه‌اش امنیت داشته باشد. در حقیقت، سرمایه‌گذاری بلندمدت همراه با نرخ بهره و سود پایین‌تر اتفاق می‌افتد.
• استراتژی‌های تهاجمی: سازمان‌هایی که این استراتژی را انتخاب می‌کنند، در کوتاه مدت به دنبال بالاترین میزان از سود هستند. در واقع با پذیرش ریسک بالاتر، کسب سود بیشتر را ترجیح می‌دهند.
• استراتژی‌هایپوششی: این استراتژی، مدیریت ریسک و سرمایه در میان دو استراتژی محافظه‌کارانه و پوششی قرار می‌گیرد. بطور کلی تنوع این نوع استراتژی‌ها بسیار زیاد است و شاید نتوان تعریف دقیقی از آن ارائه کرد. با این حال، فعالان حوزه مدیریت سرمایه از رویه‌هایی برای مدیریت ریسک و بازده سرمایه در کوتاه مدت و بلند مدت استفاده می‌کنند.

الگوی مدیریت سرمایه در بازارهای مالی

مدل‌های مختلفی برای مدیریت سرمایه در بازارهای مالی وجود دارد که در ادامه به 5 مورد از مهم‌ترین مدل‌های مالی که سازمان‌ها از آنها استفاده می‌کنند، صحبت می‌کنیم.

1. مدل سه بخشی: این مدل از سه بخش صورت سود و زیان، ترازنامه و جریان نقدی تشکیل شده است. هدف این مدل ارتباط میان هم حساب‌ها . مفروضات با یکدیگر به منظور ایجاد تغییرات در کل مدل است.
2. مدل جریان نقدی تنزیل شده (DCF): این مدل بر اساس مدل سه بخشی و در جهت ارزش‌گذاری یک سازمان بر اساس ارزش خالص فعلیِ جریان‌ نقدی آینده کسب‌وکار کار می‌کند.
3. مدل ادغام‌کننده (M&A): این مدل، مدل مدل پیشرفته‌تری است که برای ترکیب و ارزیابی عوامل ادغام‌کننده مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مدل عمدتاً توسط بانک‌های سرمایه گذاری و واحدهای توسعه شرکت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
4. مدل عرضه اولیه عمومی (IPO): ‌بانکداران سرمایه گذار و متخصصان توسعه کسب‌وکار از مدل‌های IPO پیش از عرضه عمومی برای سازمان‌ خود استفاده می‌کنند. این مدل‌ها بررسی میزان تمایل سرمایه‌گذاران در شرکت‌ها را اندازه‌گیری می‌کنند.
5. مدل خرید اهرمی (LBO): یک معامله خرید اهرمی معمولاً نیازمند مدل‌سازی برنامه‌های پیچیده بدهی و شکل پیشرفته‌ای از مدل‌سازی مالی است. این نوع مدل‌ها در خارج از سرمایه گذاری خصوصی یا بانکداری سرمایه گذاری چندان رایج نیستند.

در مورد مدل‌های مدیریت سرمایه در بازارهای مالی می‌توانید این صفحه را مطالعه کنید.

نقش مدیریت سرمایه در کسب‌وکارهای کوچک

مدیریت سرمایه در هر سازمانی و با هر اندازه‌ای اهمیت ویژه‌ای دارد. حال اگر یک کسب‌وکار کوچک باشد، می‌تواند با تمرکز بالاتری نسبت به مدیریت سرمایه‌های در گردش خود، اقدامات مناسب و به موقعی انجام دهد تا در زمان درست، جلوی ضرر را بگیرد. در تعریفی ساده از مدیریت سرمایه (در گردش) در کسب‌وکارهای کوچک، می‌توانیم بگوییم که مدیریت سرمایه (در گردش) زمانی معنا پیدا می‌کند که یک طرح کسب‌وکار یا بیزینس پلن به گونه‌ای پیاده‌سازی شود که یک کسب‌وکار با استفاده و نظارت بر دارایی‌ها و بدهی‌های موجودِ خود بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد.

مدیریت سرمایه در گردش برای موفقیت هر کسب‌وکار کوچک ضروری است. در حقیقت کسب‌وکارهایی که زیان‌ده هستند، اگر دانش کافی در زمینه مدیریت دانش را فراگرفته و مدیریت سرمایه را به شکلی کارآمد اجرا کنند، سود بیشتری به دست می‌آورند و مدیریت اثربخشی خواهند داشت، زیرا:

• دارایی‌های جاری در برخی از شرکت‌ها مساوی کل دارایی‌های آنها است که با مدیریت صحیح می‌توان سودآوری را افزایش داد.
• ثروت سهامدارانِ کسب‌وکار به جای کسب سودهای حسابداری، به تولید پول نقد می‎انجامد.
• اگر کسب‌وکار نتواند سرمایه در گردش را به درستی مدیریت کند، منجر به سقوط شرکت می‌شود.

پس از اینکه از دلایل اهمیت مدیریت سرمایه در کسب‌وکار کوچک صحبت کردیم، باید نسبت به این موضوع، دو هدف کلی در کسب‌وکارمان را به خوبی درنظر بگیریم: