دامنه نوسان در بورس چیست؟

در جدول بالا، دامنه نوسان با توجه به رنگ هر تابلو مشخص شده است.

دامنه نوسان در بورس چیست؟!

دامنه نوسان در بورس به معنی بیشترین تغییرات مجاز قیمت در طول یک روز می باشد یا به عبارت دیگر به معنی قیمت مجاز برای معاملات سهام در طول روز است.

دامنه نوسان در بازار های بورس ایران به دلیل کمبود آگاهی های مالی و آشفتگی های قیمت و حساسیت بازار به شایعات و هیجانات ایجاد شده تا از ضرر و زیان سهام داران خرد و افراد دامنه نوسان در بورس چیست؟ مبتدی و کم تجربه جلوگیری شود. دامنه نوسان در بازار های جهانی مانند فارکس وجود ندارد.

در حال حاضر دامنه نوسانات شرکت های پذیرفته شده در بورس و بازار الف فرابورس مثبت یا منفی ۵% نسبت به قیمت پایانی روز قبل هر سهام می باشد. یعنی اگر قیمت پایانی سهامی امروز ۱۰۰۰ تومان باشد قیمت مجاز برای معاملات فردای این سهم در بازه ۹۵۰ تا ۱۰۵۰ تومان می باشد.

دامنه نوسان در بازار ب شرکت فرابورس ۱۰ % و در بازار ج فرابورس دامنه نوسان آزاد می باشد یعنی محدودیتی برای معاملات وجود ندارد.

دامنه نوسانات حق تقدم هر سهام ۲ برابر دامنه نوسان سهام عادی آن می باشد. پس دامنه نوسانات حق تقدم شرکت های بورسی و بازار الف فرابورس مثبت و منفی ۱۰% و شرکت های بازار ب مثبت و منفی ۲۰% می باشد.

دامنه نوسان باعث کاهش ریسک و نوسانات هیجانی قیمت در بازار می شود و برای افراد تازه کار در بورس بسیار مفید است و سطح اطمینانی برای افرادی که می خواهند شروع به سرمایه گذاری در بورس کنند فراهم می سازد دامنه نوسان در بورس چیست؟ چون این دامنه نوسان باعث می شود تا قیمت تنها در یک بازه معین تغییر کند و اگر شخصی با کاهش قیمت سهام مواجه شد دچار زیان های سنگینی نشود.

برای مثال در تصویر بالا که مربوط به سهم پست بانک ایران می باشد شاهد سه قسمت هستین که با کادر قرمز مشخص شده اتد. کادر شماره ۱ بیانگر بازه معامله سهم در طول روز می باشد. همانطور که مشاهده میکنید قیمت ۳۱۲۴ حداکث قیمت فروش سهم برای این روز معاملاتی می باشد که نسبت به قیمت پایانی روز قبل ۵ درصد بیشتر است.

زمانی که تقاضا برای سهم بالا می رود و به خاطر دامنه نوسان فروشنده نمی تواند قیمتی بیشتر از دامنه نوسان برای فروش تعیین کند سهم به سمت تشکیل صف خرید می رود. در کادر شماره ۳ صف دامنه نوسان در بورس چیست؟ خرید برای سهم وپست را مشاهده میکنید.

و در کادر ۲نیز بازه قیمتی برای سهم وپست و درصد رشد یا زیان را مشاهده میکنید. در این کادر شما شاهد قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله نیز هستید.

پیشنهاد می دهیم این مطلب را نیز بخوانید: نحوه سرمایه گذاری در بورس

چه زمانی سهم دامنه نوسان ندارد ؟

اول: بعد از مجمع عادی سالانه برای تقسیم سود سهم دامنه نوسان ندارد و می تواند بیش از دامنه رشد یا کاهش داشته باشد.

دوم: بعد از برگزاری مجمع فوق العاده برای افزایش یا کاهش سرمایه نیز نماد سهم بدون دامنه نوسان بازگشایی می شود.

سوم: زمانی که شرکت سود هر سهم یا EPS خود را بیش از ۲۰ درصد تعدیل مثبت یا منفی دهد نیز سهم بدون دامنه نوسان خواهد بود.

چهارم : بازار ج که هیچ وقت دامنه نوسان ندارد و می تواند هر مقداری بالا یا پایین برود. ( لطفا بدون اطلاعات کافی هیچ وقت در بازار ج سرمایه گذاری نکنید! )

دامنه نوسان قیمت سهام چیست و تاثیرات آن در بورس

دامنه نوسان قیمت سهام یکی از موضوعاتی است که برای افرادی که در بورس هستند از اهمیت زیادی برخوردار بوده و لازم است افراد نسبت به آن آگاهی کامل داشته باشند. همان‌‌‌‌‌‌طور که می‌‌‌‌‌‌دانید بورس در هر کشور نشان دهنده یک بازار رقابتی است و قیمت سهام توسط افراد با توجه به میزان عرضه و تقاضا تعیین می‌‌‌‌‌‌گردد. همچنین کنترل نوسان قیمت سهام در بازار از اهمیت زیادی برخوردار است که برای آن قوانینی تنظیم شده و ابزارهایی به وجود آمده است که دامنه نوسان یکی از مهم‌‌‌‌‌‌ترین این ابزار است.

انجام دامنه نوسان به چه صورت است؟

دامنه نوسان در کشورهای بسیاری در دنیا انجام می شود و با استفاده از آن بازار از تلاطم نجات پیدا می‌‌‌‌‌‌کند. هنگامی دامنه نوسان مجاز است که برای هر سهم روزانه امکان یک یا چند معامله وجود داشته باشد و اکنون این میزان برای بورس تهران برابر ۵+ و ۵- است و حق تقدم سهام برابر ۱۰+ تا ۱۰- است. برای مثال اگر یک سهم دیروز قیمتی برابر با ۳۰۰۰ ریال باشد در روزهای بعدی قیمت می‌‌‌‌‌‌تواند تا ۳۱۰۰ ریال افزایش یافته و یا به اندازه ۲۹۰۰ ریال قیمت آن کم شود. البته ناگفته نماند برخی روزها بر اساس مقرراتی که از طرف بازار سرمایه تعیین شده است این قانون حکم فرما نیست. اگر تمایل دارید بیشتر درباره این موضوع بدانید در ادامه با ما همراه شوید.

دامنه نوسان قیمت سهام به زبان ساده

بازار بورس یکی از بازارهای مالی است که مردم علاقه زیادی به سرمایه گذاری در آن دارند. این بازار پیچیدگی های بسیار زیادی دارد که برای جبران آن ها و حل ریسک آن لازم است قوانین ومحدودیت‌‌‌‌‌‌هایی وضع گردد که یکی از این قوانین و محدودیت‌‌‌‌‌‌ها دامنه نوسان قیمت سهام است و در تمامی کشورهای دنیا این قانون وجود دارد. دامنه مجاز نوسان یکی از قوانینی است که برای کنترل نوسان در بازار بورس به کار برده می‌‌‌‌‌‌شود و تصمیم‌‌‌‌‌‌های هیجانی از جانب سهامداران را کنترل می‌‌‌‌‌‌نماید. بر طبق تعریفی که از سازمان بورس استان تهران داده شده است دامنه نوسان قیمت سهام عبارت است از پایین‌‌‌‌‌‌ترین و بالاترین قیمتی که یک سهام در یک یا چند جلسه می‌‌‌‌‌‌تواند به آن قیمت معامله شود یعنی قیمت سهام بین آن دو مقدار مجاز باشد.

مزایا دامنه نوسان در بورس چیست؟ و معایب دامنه مجاز نوسان در بورس

دامنه نوسان دارای مزایا و معایبی است که می‌‌‌‌‌‌تواند بر بازار اثر بگذارد از جمله مزایایی که دامنه نوسان دارد می-توان به موارد زیر اشاره کرد:

مزایا

1. دامنه نوسان باعث می‌‌‌‌‌‌شود سهامداران نتوانند قیمت سهام را دستکاری کنند و در محدوده مشخصی قیمت‌‌‌‌‌‌ها تعیین گردد. دامنه نوسان همچنین برای سهامداران بزرگ محدودیت ایجاد می‌‌‌‌‌‌کند تا نتوانند در هر زمان دلخواه کار افزایش قیمت را انجام دهند.
2. دامنه نوسان قیمت سهام می تواند موجب شود که قیمت واقعی یک سهم تعیین گردد. در واقع با وجود این قانون سهامداران مجبور می‌‌‌‌‌‌شوند قیمتی واقعی‌تر را برآورد کنند تا در آینده نوسانات قیمت و محدودیت‌‌‌‌‌‌های ان بر روی سهام آن‌‌‌‌‌‌ها تاثیر نامطلوب نداشته باشد.
3. دامنه مجاز نوسان تلاطم‌‌‌‌‌‌های بازار بورس را کاهش می دهد و با محدود کردن تغییرات سهام از ایجاد تغییرات ناگهانی جلوگیری می‌‌‌‌‌‌کند.

اما دامنه نوسان قیمت سهام می‌‌‌‌‌‌تواند معایبی نیز داشته باشد که اطلاع یافتن از آن ها خالی از لطف نیست. از جمله این معایب که قصد داریم خدمت شما بیان کنیم می‌‌‌‌‌‌توان به مواردی نظیر موارد زیر اشاره نمود.

معایب

1. دامنه نوسان از آزاد شدن ارزش یک سهم جلوگیری می‌‌‌‌‌‌کند و در نتیجه می‌‌‌‌‌‌تواند منجر به این شود که یک سهام تمایل داشته باشد در قیمت مشخصی باقی بماند.
2. همچنین این عامل موجب می‌‌‌‌‌‌شود قیمت یک سهم دیرتر کشف شود زیرا از واکنش دادن قیمت نسبت به اطلاعات همان روز جلوگیری می‌‌‌‌‌‌کند و به این ترتیب ممکن است قیمتی که مشاهده می‌‌‌‌‌‌کنید قیمت واقعی آن سهم نباشد.

تاثیر کاهش دامنه نوسان قیمت سهام

با کاهش دامنه نوسان بورس دیدگاه های متفاوتی مطرح گردید. برخی از افراد متعقد بودند که این کاهش دامنه نوسان بورس می‌‌‌‌‌‌تواند منجر به کاهش دامنه سود بورس شود و موجب می‌‌‌‌‌‌شود همه چیز به سمت نقدینگی رفته و این بازار مالی مانند بازار مالی طلا مسکن و … یک بازار غیرمولد و سوداگرایانه باشد. بر خی نیز اعتقاد دارند بازدهی بورس موجب گردیده سازمان مالیاتی از سرمایه گذاران در این بازار مالیات بخواهد. پس در نتیجه کاهش دامنه سود بورس موجب می‌‌‌‌‌‌گردد که سرمایه گذاران مالیات نپردازند. از طرف سازمان بورس اظهار کرده هیچ محدودیتی برای کاهش دامنه نوسان اعمال نگردیده است. از طرف دیگر هر چه دامنه نوسان بیشتر باشد سازمان مالیاتی مبلغ بیشتری می‌‌‌‌‌‌تواند به عنوان مالیات بگیرد بنابراین کاهش دامنه نوسان قیمت سهام از طرف سازمان مالیاتی کشور دلیلی منطقی و قانع کننده نیست.

کاهش دامنه سود بورس

دامنه نوسان بورس بر طبق قوانین بین ۵+ و ۵- بود که چندی پیش از عدد ۵ به دو تغییر کرد و عددی برابر دو درصد شد. در پایان سال ۹۸ کاهش دامنه سود بورس موجب شد که سرمایه گذارانی که در این زمینه فعالیت می‌‌‌‌‌‌کنند شوکه شوند. این در حالی است که برای فرابورس این عدد همچنان ثابت مانده و برابر ۱ درصد شده است. کاهش دامنه نوسان بورس موجب می شود رشد بورس کم شده و بازار کند شود و همچنین ریسک آن کاهش پیدا کند. اما ممکن است این مساله منجر شود بازار بورس کیفیت خود را از دست بدهد و نقدینگی افزایش پیدا کند که در این صورت موجب افزایش قیمت مسکن، طلا و … می‌‌‌‌‌‌شود.

شرایط خاص دامنه نوسان قیمت سهام

دامنه مجاز نوسان قیمت در بازار بورس روزانه است. این در حالی است که در برخی از روزهای سال دامنه نوسان مفهومی نداشته و قانون دامنه نوسات برداشته می شود در این حالت شرکت می‌‌‌‌‌‌تواند سهام خود را بدون در نظر گرفتن نوسان قیمت و دامنه تعیین شده وارد معامله کند. این سه روز که هر سرمایه داری لازم است نسبت به آن‌‌‌‌‌‌ها آگاهی داشته باشد عبارت‌‌‌‌‌‌اند از:

1. هنگامی که سهام بازگشایی شده و سود سالانه تقسیم می شود.
2. بازگشایی سهام بعد از جلسه فوق العاده برای افزایش سرمایه و یا کاهش آن.
3. بازگشایی سهام پس از اعلام eps در شرایطی که مقدار آن از بیست درصد بیشتر نشود.

سخن آخر

دامنه نوسان قیمت سهام یکی از قوانینی است که در بازار بورس اکثر کشورهای دنیا اجرا می‌‌‌‌‌‌شود. این قانون موجب می‌‌‌‌‌‌شود دامنه نوسان قیمت یک سهام در دامنه خاصی محدود شود و به این ترتیب از ایجاد تلاطم در بازار بورس جلوگیری به عمل می‌‌‌‌‌‌آید. به علاوه این قانون موجب می‌‌‌‌‌‌شود که افراد بتوانند سهام خود را در قیمت خاصی معامله کنند و در نتیجه از گرفتن تصمیمات هیجانی و غیرمنطقی و عجولانه سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاران جلوگیری به عمل می‌‌‌‌‌‌آید تا نظم بیشتری در قیمت ها وجود داشته باشد و با شیب متعادلی کاهش یا افزایش داشته باشند. در گذشته میزان دامنه نوسان عدد ۵ بود که در حال حاضر به ۲ کاهش پیدا کرده است. این مساله دیدگاه‌‌‌‌‌‌های مختلفی را به دنبال داشته که در این مقاله تلاش کردیم شما را با تاثیرات کاهش دامنه نوسان قیمت و همچنین در نهایت فواید و معایب قانون دامنه نوسان آشنا کنیم.

دامنه نوسان بورس تغییر می‌کند؟

به گزارش تجارت‌نیوز، دیروز مجید عشقی در گفتگو دامنه نوسان در بورس چیست؟ با قرن نو اعلام کرد که اوایل امسال دامنه نوسان برداشته می‌شود. وی تاکید کرد: این اقدام بی‌تردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.

زمستان سال گذشته بود رئیس سازمان بورس اعلام کرد که اصلاح دامنه ابتدا از شرکت‌های بزرگ آغاز می‌شود. برنامه این است که از یک تاریخ به بعد، اصلاح به صورت تدریجی و با یک درصد آغاز شود. این روند در مقاطع سه ماهه و با توجه به بازخورد بازار، بازبینی خواهد شد.

اما مشکل اساسی اینجاست که فعالان بورسی می‌گویند وعده‌های مسوولین در خصوص دامنه نوسان عملی نمی‌شود. چراکه پیش از این هم وعده‌های متعددی داده بودند که اغلب آن‌ها عملی نشد!

کارشناسان نیز نسبت به تغییر دامنه نوسان خوش‌بین نیستند. به گفته کارشناسان دامنه نوسان در دو سال اخیر از نوسانات بازار جلوگیری نکرده است. بلکه یک عامل مهم برای فرسایشی کردن روند نزولی بازار بوده و این اخبار ضد و نقیض در خصوص دامنه نوسان می‌تواند وضعیت معاملات تالار شیشه‌ای را وخیم‌تر کند.

حال باید دید که مسوولین سازمان بود این تغییر فصلی دامنه نوسان را عملی می‌کنند یا نه!

وعده‌های بورسی عملی می‌شود؟

فعالان بورسی در فضای مجازی نیز نسبت به دامنه نوسان اعتراض داشتند و کاربری نوشت: « چقدر این موضوع دامنه نوسان رو کشش میدن! گاهی یه نفر یه قانون میزاره صدتا کارشناس نمیتونن یه درصد تکونش بدن! کی این محدودیت‌ها رو گذاشته بود و به ذهنش رسید؟ چرا نمیتونن درستش کنن؟ چرا اینقدر مطرحش میکنن؟ چرا بی‌خیالش نمیشن خب؟ عجیبه»

«بردار من، سازمان عزیز نزدیک یک ساله داری با حرف دامنه نوسان عذابمون میدی خب تصمیم بگیر دیگه. اه»

« به صورت قطعی اعلام کردن دامنه نوسان برداشته خواهد شد. حالا چهار روز دیگه میگن سرمون شلوغه بمونه بعدا!»

«این موضوع برداشته شدن دامنه نوسان به من حس دانش اموزهای یک کلاس رو میدن که تصمیم میگیرن ۲۹ نرن مدرسه اما ۲۹ ام همه مدرسه ان»

بررسی نظرات مختلف سهامداران و فعالان بورسی نشان می‌دهد که روند تغییر دامنه نوسان فرسایشی شده است. این گروه می‌گویند که سازمان بورس نمی‌تواند تصمیم کاملی برای دامنه نوسان بگیرد و این اخبار تغییر دامنه نوسان تنها معاملات بازار را منفی می‌کند.

به نظر می‌رسد تا زمانی که سازمان بورس تصمیم جامع و کلی خود را در خصوص دامنه نوسان مشخص نشود، معاملات اغلب از سهامداران بلاتکلیف می‌مانند.

برداشتن دامنه نوسان چه کمکی به بورس می‌کند؟

قرن نو نوشت: یک کارشناس اقتصادی گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه حاکمیت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

مجید عشقی، رئیس سازمان بورس، در گفت‌وگویی با قرن نو از حذف دامنه نوسان از بازار سرمایه خبر داد و گفت: «اوایل امسال دامنه نوسان برداشته می‌شود و این اقدام بی‌تردید تأثیری بسیار مثبت بر بورس باقی خواهد گذاشت.»

میثم رادپور، کارشناس اقتصادی، در گفت‌وگو با خبرنگار قرن نو و در پاسخ به این پرسش که حذف دامنه نوسان چه تأثیری بر روند بازار سرمایه خواهد گذاشت؛ گفت: در هیچ کشوری در دنیا دامنه نوسان به اندازه کشور ما محدود نیست و در برخی از کشورها دامنه نوسانی برای بازار سرمایه به این معنا گذاشته نشده است؛ به عنوان مثال در ایالات متحده آمریکا مدارشکن وجود دارد که اگر در یک روز نوسانات خیلی بزرگ شود معاملات برای چند دقیقه تعطیل خواهد شد تا بازیگران بازار از احساسات دست بردارند و تصمیمات عاقلانه‌ای بگیرند و این مدارشکن قرار نیست در بازار سرمایه و روند معاملات دخالتی کند و حتی ممکن است دو تا سه بار از آن در طول معاملات استفاده شود و اما در کشورهایی که دامنه نوسان برای بازار سرمایه آنها وضع شده است نیز این دامنه نوسان آنقدر محدود نیست و پنج درصد برای دامنه نوسان معنایی ندارد.

وی در ادامه افزود: برداشته شدن دامنه نوسان دراین‌راستا صورت می‌گیرد که بازار سرمایه کارا شود؛ زیرا اگر دامنه نوسان به این محدودی در بازار سرمایه باشد سهام و معاملات دائما در معرض آن قرار می‌گیرند و دائما دیده می‌شود که سهام شرکت‌ها در صف‌های خرید و فروش قرار می‌گیرد و این صف‌های خرید و فروش نیز از نظر روانی بر معاملات بازار سرمایه تأثیر خواهد گذاشت و خیلی از مواقع فعالان بازار سرمایه منتظر تشکیل صف‌هایی هستند که دنباله‌رو آنها قرار گیرند و این صف‌های خرید و فروش منجر به تسری نوسانات خواهد شد.

رادپور در ادامه افزود: اگر سهمی می‌خواسته است بیست درصد افزایش قیمت داشته باشد به خاطر صف‌های خرید افزایش قیمت سی‌درصدی را تجربه خواهد کرد و اگر سهمی نیز می‌خواسته ده درصد بریزد، ازآنجایی‌که در صف فروش قرار می‌گیرد پانزده تا بیست درصد خواهد ریخت و این دامنه نوسان باریک و صف‌های خرید و فروش، نوسانات قیمتی را تشدید خواهد کرد و موجب انحراف قیمتی خواهد شد و در نتیجه کارایی بازار را کاهش خواهد داد که در نهایت امکان تأمین سرمایه و تأمین مالی برای شرکت‌ها کاهش پیدا خواهد کرد.

وی در دامنه نوسان در بورس چیست؟ ادامه با اشاره به اینکه کارایی به این معنا است که اگر اطلاعاتی وارد بازار سرمایه شود که این اطلاعت باعث جابه‌جایی سهم گردد فوراً دیده شود؛ گفت: زمانی‌که دامنه نوسان وجود دارد این دامنه اجازه نمی‌دهد که جابه‌جایی قیمتی بالافاصله روی قیمت سهم منعکس شود.

این کارشناس اقتصادی در آخر گفت: قطعاً اگر دامنه نوسان برداشته شود وضعیت بازار سرمایه بهبود پیدا خواهد کرد و اگر بازار سرمایه تحت سلطه دولت نبود خیلی زودتر باید این اتفاق می‌افتاد.

توضیحات تکمیلی، میرکیارش خمسی, انصاف نیوز:

بورس تهران و فرابورس ایران دارای دامنه نوسان ده درصدی هستند. در این حالت هر سهم با پر کردن حجم مبنای خود می‌تواند در یک روز از +۵ تا -۵ درصد نوسان کند. در برخی از سهم های دارای بازارگردان و صندوق ها این دامنه دو برابر می‌شود و از +۱۰ تا -۱۰ قابل نوسان است. در بازار فرابورس ایران قسمتی به نام بازار پایه وجود دارد که از سه تابلو زرد نارنجی و قرمز تشکیل می‌شود که به ترتیب دامنه نوسان ۶، ۴ و دو درصدی را تجربه می‌کنند.

در بازارهای دو طرفه مانند فارکس یا تبادل ارز جهانی که معامله گران نسبت ها را معامله می‌کنند حجم مبنا معنایی ندارد و همچنین در بازار رمز ارزها ممکن است از -۹۹ درصد تا +۱۰۰۰۰ درصد را تجربه کنیم.

برخی از سهم های بازار سرمایه حدود دو سال است که در صف فروش هستند و با معامله نشدن و پر نشدن حجم مبنا سرمایه مردم قفل شده است. با برداشتن دامنه نوسان پویایی و نقد شوندگی بازار افزایش می‌یابد.

همچنین دوره های رشد و ریزش بازار به حالت عادی بر‌می‌گردد دامنه نوسان در بورس چیست؟ و اگر دوره ریزش و رکود دو سال در این حالت طول کشیده با باز شدن دامنه نوسان شاید حتی هیجانات در یک روز تخلیه شود.

البته این نکته را باید مد نظر داشت که با برداشتن دامنه نوسان این بازار حرفه‌ای خواهد شد و ممکن است معامله گران در یک روز نوسانات بسیار زیادی را ببینند.

برخی از فعالان و تحلیل کران معتقد هستند با برداشتن دامنه نوسان بازار تحلیل پذیرتر خواهدشد و حتی می‌توان به تایم فریم های پایین مانند یک دقیقه نیز مراجعه کرد.

همه چیز درباره دامنه نوسان بورس (آپدیت 1401)

در بازارهای بورسی، قوانین و مقرراتی وجود دارند که مانع از تقابل عرضه و تقاضا می‌شوند. دامنه نوسان در بورس، یکی از این قوانین است.

دامنه مجاز نوسان سهام، از قوانین مهمی است که به عنوان عامل کنترل در برابر نوسان قیمت سهام، کاهش تلاطم بازار و زیان سهامداران در اثر تصمیمات هیجانی استفاده می‌شود.

دامنه نوسان، در واقع محدودیتی است که برای قیمت هر سهم در نظر گرفته شده و در هر روز اشخاصی که قصد معامله دارند، تنها می توانند در این بازه قیمتی اقدام به خرید و فروش کنند.

لازم به ذکر است که براساس اخبار منتشر شده، به دامنه نوسان بازار اول بورس و فرابورس ایران، یک درصد به‌صورت متقارن اضافه شده و معاملات این بازار با دامنه نوسان 6 درصد انجام می‌شوند.

این تصمیم از روز دوشنبه 29 فروردین 1401 به مرحله اجرا می‌رسد. با این حال در زمان نگارش (25 فروردین) این مقاله، این بازه 5% هست.

برای درک بهتر مفهوم دامنه نوسان، به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید، امروز قیمت باز شدن سهمی 1000 تومان باشد؛ بنابراین، امروز آن سهم تنها می‌تواند سفارش‌هایی که با قیمتی در بازه 950 الی 1050 تومان است را سفارش‌گیری کند و هر سفارشی خارج از این قیمت (چه بیش‌تر و چه کم‌تر) جزء سفارش‌های غیرقابل قبول محسوب می‌گردد (سفارش‌ها، خارج از دامنه نوسان در بورس چیست؟ قیمت دامنه نوسان ثبت نمی‌شوند).

لازم به ذکر است که این میزان دامنه نوسان قیمت، برای افراد تازه‌کار و کم‌تجربه مفید است. اگر بازار دچار ضرر و زیان شود، این افراد ضرر سنگین را متقبل نخواهند شد. تمامی افرادی که دارای کد بورسی هستند، می‌توانند بر روی پروفایل خود قیمت مجاز و قیمت پایانی سهام شرکت‌های مربوطه را مشاهده کنند.

شما می‌توانید به راحتی دامنه نوسان قیمت را در یک روز با تمام جزئیات مشاهده نمایید. پس از آن، اگر قصد خرید سهام داشته باشید، با توجه به این میزان قیمت تخمین می‌زنید که نوسان قیمت سهام بین چه قیمتی تا چه قیمت خواهد بود.

تصویر فوق مربوط به سهام شرکت فولاد مبارکه اصفهان است. کادر قرمز رنگ قیمت مجاز در دامنه نوسان قیمت این سهم در یک روز را نشان می‌هد. این قیمت مجاز هر روز با توجه به قیمت پایانی روز قبل که در کادر آبی رنگ مشخص شده، تعیین می‌گردد.

حال برای روز بعد با توجه به کادر زرد رنگ که قیمت پایانی سهام است، فردای روز کاری، مثبت و منفی 5 دامنه نوسان در بورس چیست؟ درصد روی قیمت 3869 ریال نوسان خواهد کرد.

دامنه نوسان بازار فرابورس

دامنه مجاز نوسان برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بازار فرابورس همانند بازار بورس است.

اما دامنه نوسان بازار پایه فرابورس با سایر محدودیت‌های نوسان قیمتی متفاوت است که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

دامنه نوسان بازار پایه

دامنه مجاز نوسان قیمت سهام در بازار پایه با دامنه مجاز نوسان بازارهای بورس و فرابورس متفاوت است.

با توجه به تغییر قوانین بازار پایه در سال 1398 و به‌منظور افزایش شفافیت اطلاعات، شرکت‌های درج‌شده در بازار پایه فرابورس بر اساس شرایط پذیرش، در سه تابلوی پایه زرد ، نارنجی و قرمز قرار گرفتند که دامنه نوسان برای هر تابلو متفاوت است.

هر هفته یک حراج معاملاتی در روز دوشنبه از ساعت 12 تا 12:30 انجام می‌شود. دامنه نوسان در این حراج برای تابلوی زرد 6 درصد، تابلوی نارنجی 4 درصد و تابلوی قرمز 2 درصد است.

اما در دیگر روزهای معاملاتی هفته و روز دوشنبه قبل از ساعت 12، دامنه نوسان در تابلوی زرد 3 درصد، تابلوی نارنجی 2 درصد و تابلوی قرمز 1 درصد است.

مبنای تعیین آن، قیمت پایانی روزهای دوشنبه هر هفته است.

در جدول بالا، دامنه نوسان با توجه به رنگ هر تابلو مشخص شده است.

به عنوان مثال اگر قیمت پایانی سهمی در تابلوی نارنجی و در پایان روز دوشنبه پس از حراج 4 درصدی، 1000 تومان باشد، این نماد در طول هفته تا زمان حراج بعدی (ساعت 12 روز دوشنبه) در بازه 1020 تا 980 تومان خواهد بود.

بنابراین در طول هفته نمادهای درج‌شده در تابلوی نارنجی می‌توانند حداکثر 6 درصد (2+4) نوسان کنند. از این 6 درصد، 4 درصد آن بین ساعت 12 تا 12:30 روز دوشنبه و 2 درصد در سایر روزها است.

چه زمانی می‌توانیم شاهد حذف دامنه نوسان باشیم؟

دامنه مجاز نوسان در بازار بورس به صورت روزانه و همیشگی است.

اما براساس مقررات بازار سرمایه، در برخی از روزهای خاص و به دلیل رویدادهای حائز اهمیت برای شرکت، این قانون برداشته شده و سهم می‌تواند بدون نوسان قیمت معامله شود.

سه موقعیتی که منجر به حذف دامنه نوسان می‌شوند، به شرح زیر است:

• بازگشایی سهام پس از مجمع عمومی عادی سالانه برای تقسیم سود
• بازگشایی سهام پس از مجمع فوق‌العاده برای کاهش یا افزایش سرمایه
• بازگشایی پس از اعلام افزایش یا کاهش سود هر سهم(EPS) به شرط آنکه از ۲۰درصد بیشتر باشد.

مزایای حذف دامنه نوسان چیست؟

1. از بین رفتن بساط صف‌نشینی: موافقان حذف دامنه نوسان اعتقاد دارند در صورتی که این محدودیت وجود نداشته باشد، بازار سهام در زمان رشد و سقوط هیجانی، خیلی زودتر به تعادل می‌‌رسد و معاملات به حالت عادی بر می‌گردد.
2. بازار کارآمدتر: گروهی از مخالفان دامنه نوسان بر این باورند که وجود دامنه نوسان، منجر به کاهش کارایی بورس می‌شود؛ زیرا وقتی ارزش ذاتی سهم به دلیل انتشار اخبار و تغیـیر عوامل اقتـصادی کاهش یا افزایش می‌‌یابد، لازم است قیمت سهم نیز متناسب با آن تغییر کند و هرچه این دو فاکتور مهم به یکدیگر نزدیک‌تر باشند، بازار کاراتر خواهد بود.
3. افزایش حجم معاملات و نقدینگی سهام: در شرایط فعلی، بسیاری از سهامداران تمایلی به خرید سهام در صف فروش یا تمایل به فروش آن در صف خرید ندارند. این موارد با حذف دامنه نوسان کاملا معکوس می‌شوند؛ چراکه در این صورت زمانی که فشار عرضه افزایش یابد، سهامدار عمده به منظور حفاظت از دارایی‌‌های خود، با خرید سهام از ریزش قیمت آن جلوگیری می‌کند و شاهد افزایش حجم معاملات خواهیم بود.

معایب حذف دامنه نوسان چیست؟

1. ایجاد ضعف در قدرت تحلیل: موافقان دامنه نوسان بر این باورند که، در بازاری امکان حذف دامنه نوسان وجود دارد که از قدرت تحلیل بالایی برخوردار باشد و خرید و فروش اکثر معامله‌گران آن بر اساس تحلیل صورت بگیرد نه بر اساس شایعات و هیجانات.
2. وجود فرصت کافی برای ارزیابی اخبار: با وجود دامنه نوسان، سرمایه‌گذاران فرصت کافی دارند که اخبار مهم را مجددا ارزیابی کرده و به صورت آگاهانه معامله کنند. بنابراین وقوع اتفاقات احساسی و نسنجیده در بازار کاهش می‌یابد.
3. عدم وجود بازار گردان‌های حرفه‌ای: با حذف محدودیت دامنه نوسان، در صورتی که حجم معاملات در یک نماد پایین باشد و بازارگردان‌‌ها نتوانند به وظیفه خود به شکل بهینه عمل کنند، ممکن است قیمت سهام یک شرکت در عرض چند دقیقه ریزش سنگینی را تجربه کند.

منظور از دامنه نوسان نامتقارن چیست؟

با وجود اینکه از مدت‌ها قبل کارشناسان بازار سرمایه پیشنهاد افزایش دامنه‌ نوسان و حتی حذف آن را مطرح کره بودند؛ در بهمن سال 1399، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار از اتخاذ تصمیم مهمی در جلسه شورای عالی بورس خبر داد؛ و آن هم ایجاد دامنه نوسان نامتقارن بود.

در این جلسه مقرر شد تا دامنه نوسان خرید و فروش سهام از منفی 2 تا مثبت 6 درصد تغییر کند و از روز 25 بهمن ماه همان سال، دامنه نوسان بورس تغییر کرد.

این تصمیم موافقان و مخالفان بسیاری داشت؛ موافقان بر این باور بودند که اگر دامنه نوسان کاهش پیدا کند، رشد بازار تعدیل می‌شود و سقوط کمتری را نیز شاهد خواهیم بود؛ در نتیجه زیان کمتری به سرمایه‌گذاران تازه‌وارد می‌رسد.

اما مخالفان بر این باور بودند که افزایش دامنه نوسان، منجر به تعدیل رشد و کاهش سقوط ارزش بازار در بلندمدت نمی‌شود و صرفا در کوتاه‌مدت اثر روانی دارد. همچنین این گروه معتقد بودند که کاهش دامنه نوسان تاثیری بر سرعت رشد بازار نمی‌گذارد و حتی با افزایش دامنه نوسان، بازار شاهد نوسانات بیشتری می‌شود.

با این حال این دامنه نوسان نامتقارن هم تنها تا اردیبهشت سال بعد (1400) دوام داشت و دوباره دامنه نوسان به 5% بازگشت.

سخن پایانی

با توجه به توضیحات داده شده؛ برخی از سرمایه‌گذاران معتقدند که با وجود مزایایی که دامنه نوسان دارد، اما روند طبیعی معاملات زیر سوال می‌رود و باعث می‌شود قیمت سهام تمایل به حرکت در محدوده قیمتی سقف و کف باشد؛ که این امر هیجان و تلاطم را در بازار افزایش داده و در بلندمدت باعث از بین رفتن اعتماد سرمایه‌گذاران خواهد شد.

بنابراین لازم است تا سیاستگذاران در این زمینه تمهیداتی را بیندیشند که ضمن دفاع از حقوق و منافع سهامداران خرد، بازار سرمایه نیز به سمت یک بازار رقابتی کامل سوق پیدا کند.

در این مقاله از مجله بورسینس، به توضیح دامنه نوسان بورس، کاربرد، مزایا و معایب آن پرداختیم. امیدواریم که این مقاله برای شما مفید باشد.

قصد شروع سرمایه‌گذاری در بورس را دارید؟ اولین قدم این است که افتتاح حساب رایگان را در یکی از کارگزاری‌ها انجام دهید:

برای سرمایه‌گذاری و معامله موفق، نیاز به آموزش دارید. خدمات آموزشی زیر از طریق کارگزاری آگاه ارائه می‌شود:

مرسده ولی زاده

کارشناس ارشد مهندسی نرم‌افزار؛ محقق و مترجم مباحث بلاکچین و ارزهای دیجیتال از سال 2018

نمی‌دانید کجا سرمایه‌گذاری کنید؟ براساس شرایطی که دارید بهترین گزینه را برای سرمایه‌گذاری به شما پیشنهاد می‌کنیم:

دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ

مطالب مرتبط

انواع روش‌های تامین مالی شرکت‌ها در بازار بورس

آخرین بروزرسانی این مطلب: 4 روز پیش موضوع تامین مالی در تمام شرکت‌ها و سازمان‌ها یک موضوع بسیار مهم است که در همان ابتدا باید مورد بحث و بررسی قرار…