تجارت الکترونیکی چیست

جهت استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک در بستر اقتصاد ملی، پارهای ملزومات و پیشنیازها باید موجود باشد. این موارد بطور کلی شامل یکسری شرایط و عوامل مساعد محیطی و یکسری ویژگیهای مناسب در ساختار بنگاهها و سازمانهای فعال در این زمینه میباشد. دسته دوم نخست که بطور عمده ناشی از تصمیمگیری سیاستگزاران کلان اقتصاد میباشد برای بنگاههای اقتصادی (بویژه بخش خصوصی) حالت برونزا دارد یعنی خارج از کنترل ایشان است، ولی دسته دوم برای بنگاههای اقتصادی حالتی درونزا دارد و آنها با ایجاد تحولات استراتژیک در ساختار تولید (یا عرضه خدمات) میتوانند به استانداردهای مطلوب، جهت حضور در بازار جهانی تجارت الکترونیک دست یابند.
ماهیت حقوقی تجارت الکترونیکی
ماهیت حقوقی تجارت الکترونیکی : فناوری اطلاعات و ارتباطات و الکترونیکی شدن نه تنها صنعت ، اقتصاد ، تجارت و دیگر عرصه ها را تحت تاثیر قرار داده است ، بلکه علم حقوق هم از این تغییر و تحولات بی بهره تجارت الکترونیکی چیست نبوده و به فراخور این تغییرات بنیادین طبعاً حقوقدانان نیز همانند متخصصین دیگر رشته ها باید برای هماهنگی با این فناوری به ارائه ضوابط و قواعد حقوقی جهت پیشگیری و حل و فصل اختلافات ناشی از تغییرات الکترونیکی می پرداختند.
عهدنامه سازمان ملل متحد درباره استفاده از ارتباطات الکترونیکی در قراردادهای بین المللی یکی از اقداماتی است که در این رابطه صورت پذیرفته این عهدنامه دارای ۲۵ ماده است و آخرین سند مدون در عرصه تجارت بین المللی به شمار می آید . گسترش تجارت الکترونیکی نوید بخش هزینه پایین معاملاتی ، تسهیل انعقاد قراردادها و تشدید رقابت است ؛ این نوع تجارت به نوبه خود به کاهش قیمت ها ، افزایش کیفیت و تنوع تولید و در نهایت به پیشرفت و رفاه بیشتر جوامع منجر خواهد شد . در این مقاله به مفهوم و ماهیت تجارت الکترونیک و قراردادهای الکترونیکی برای درک بهتر از ارتباطات الکترونیکی در زمینه علم حقوق به اختصار پرداخته شده است .
تجارت الکترونیکی چیست ؟
متاسفانه قانون تجارت الکترونیکی ایران تعریفی از تجارت الکترونیک ارائه نکرده است ، لکن از تجارت الکترونیکی ، تعاریف متعددی ارائه شده است ، ولی در حقیقت مفهوم تجارت الکترونیکی به قدری پویا و در حال تحول و گسترده است که ارائه تعریفی جامع و مختصر به آسانی میسر نمی گردد ، به طور کلی می توان گفت تجارت الکترونیکی مبادله الکترونیکی داده هاست ؛ مبادله الکترونیکی داده ها عبارت است از تولید ، پردازش ، کاربرد و تبادل اطلاعات و اسناد به شیوه های الکترونیکی و خودکار بین سیستم های کامپیوتری و بر اساس زبان مشترک و استانداردهای مشخص و با کمترین دخالت عامل انسانی است ، البته تجارت الکترونیکی حیطه ای گسترده تر از مبادله الکترونیکی داده ها دارد و آن یک تحول و انقلاب در عرصه ارتباطات است ، لذا تجارت الکترونیکی روشی است که بر اساس آن اطلاعات محصولات و خدمات از طریق شبکههای ارتباطی خرید و فروش می گردد .
مفهوم قرارداد الکترونیکی
انعقاد قرارداد در فضای مجازی به طور کلی ، مشابه با انعقاد آن در دنیای واقعی است و از این لحاظ ، تفاوت عمده ای بین این دو فضا وجود ندارد و لذا شاید به همین علت است که تا کنون حقوق دانان تعریفی از قرارداد الکترونیکی ارائه ندادند . به طور کلی باید گفت دراین نوع از قرارداد نیز مانند شیوه سنتی قرارداد ها ، بایستی شرایط اساسی صحت معامله مذکور در مواد ۱۹۰ به بعد قانون مدنی ، وجود داشته باشد . به عبارت دیگر قراردادهای الکترونیکی نیز تابع قواعد عمومی قرارداد ها می باشند .
در پایان ذکر این نکته حائز اهمیت است که تجارت و قرارداد های الکترونیکی ابعاد بسیار وسیعی دارند که ذکر تمامی آن در این مقاله دور از حوصله خوانندگان گرامی است ، لذا در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیش تر و یا تجارت الکترونیکی چیست دریافت مشاوره حقوقی در این زمینه می توانید از طریق راه های ارتباطی موجود در این وب سایت با امید شاه مرادی وکیل پایه یک دادگستری تماس حاصل نمایید .
تجارت الکترونیکی چیست
تجارت الکترونیک پدیدهای فراگیر بین مردم جامعه و کسب و کار با زمینههای مختلف است که به مشتریانش این امکان را میدهد با چند کلیک در چند دقیقه خرید خود را انجام دهند.
تجارت الکترونیک در واقع انجام مبادلات تجاری با ابزارهای الکترونیکی چون تلفن، تلوزیون، کامپیوتر و اینترنت است. تجارت الکترونیک مانند هر تکنولوژی دیجیتالی دیگر که نیازمند مصرف کننده در بازار خرید خود است به تدریج رو به تکامل گام برداشته است. این بازار در حال تغییر و پیشرفت برای کسب و کارها فرصت بزرگی به وجود آورده تا ارتباطش با مشتری را بهبود و بازارش را در دنیای آنلاین گسترش دهد.
محبوبیت روز به روز دستگاههای تلفن همراه نیز تجارت و بازار خاص خود را پیدا کرده است. استفاده روز افزون افراد از شبکههای اجتماعی آن را به وسیلهای محرک برای تجارت الکترونیک تبدیل کرده است. پیشتر همین جا در مهرارقام در مورد تجارت الکترونیک، توسعه تجارت الکترونیک و پیشنیازهای تجارت الکترونیک در ایران صحبت کردیم و اکنون نوبت به آن رسیده مزایا و معایب تجارت الکترونیک را برشماریم. با مهرارقام همراه شوید.
مزایای تجارت الکترونیک برای مشتریان
سهولت: کاربر با انتخاب نام محصول مورد نظرش در مورتورهای جستوجو به راحتی میتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
فروشگاههای واقعی تمام کالاها در ویترین و داخل مغازه قرار نمیگیرد و مشتری مجبور به انتخاب در گزینههای محدود است. اما در فروشگاههای آنلاین دیگر جنس داخل انبار وجود ندارد بلکه تمام محصولات برای کاربران قابل مشاهده است.
مقایسه آسان: ارائه تمام مشخصات و ویژگیهای کالا در تجارت الکترونیک کار کاربران در مقایسه دو یا چند کالا با یکدیگر را آسان میکند. همین امر مشتری را دوباره به آن بازار فروش بازمیگرداند.
مواجهه با نظرات دیگران: شرکتها به دلیل وجود رقابت شدید در بازار تجارت الکترونیک از کاربران خود میخواهند نسبت به نوع کالایی که خریداری میکنند پیشنهاد و انتقادات خود را بیان کنند. حال کاربران جدیدی که میخواهند آن کالا را خریداری کنند میتوانند از نظرات دیگران پیش از خرید کالا استفاده کنند.
بنهای تخفیف: از آنجایی که تجارت الکترونیک نمیخواهد از بازارهای سنتی عقب مانده یا چیزی کم داشته باشد برای همین از بنهای تخفیف برای جذب و نگهداری مشتری و فروش کالاهای خود استفاده میکند. برندهای مختلف با ارائه بهترین قیمت موجود در بنهای تخفیف سعی بر برد در رقابت تجارت الکترونیک هستند.
معایب تجارت الکترونیک برای مشتریان
امنیت و حریم خصوصی: کاربران پیش از انجام هر نوع فعالیتی در مرحله نخست باید گواهی امنیتی وبسایت را بررسی کنند و نگران به سرقت رفتن اطلاعات شخصی خود باشند.
کیفیت: کاربران باید پیش از خرید حتما گزینههای پس از خرید مثل پس گرفتن کالا، خدمات پس از فروش و. را بررسی کنند. ممکن است پس از لمس کالا، دقیقا همان چیزی نباشد که مورد نظر مشتری بود.
هزینههای پنهان: برخی موارد کالایی که خریداری میشود شامل هزینههایی است که در مرحله نخست ذکر نشده است. هزینههای اضافی چون حمل و نقل، جا به جایی، بارگیری و. که معمولا روی فرم پرداخت کالا وجود دارد.
تاخیر دریافت کالا: یکی از نکات قوت تجارت الکترونیک سرعت دریافت کالا سریعتر از زمان مورد انتظار است. اما در برخی از موارد باید انتظار تاخیر را هم داشت. تغییر و تحولات جوی، جغرافیایی و مکانی هرگز از پیش خبر نمیدهند.
اینترنت: استفاده از اینترنتهای رایگان احتمال ربوده شدن اطلاعات کاربران را بالا میبرد. اگر امکان استفاده از اینترنت شخصی وجود ندارند کاربران باید هوشیار عمل کرده یا قید خرید آنلاین را بزنند.
نبود تعامل شخصی: با وجود این که قوانین و مقررات هر کسب و کاری در تجارت الکترونیک برای مطالعه در دسترس قرار گرفته است اما مطالب بسیاری وجود دارد که باید مطالعه شده و ممکن است مسائل قانونی برای گیجکننده باشد. در مورد سفارشهای بزرگ یا مهم نیز کسی وجود ندارد که در مورد پرسشها یا نگرانیهای بتوان رو در رو با او صحبت کرد.
مزایای تجارت الکترونیک برای کسب و کارها
نگهداشتن مشتری: معمولا کسب و کارها نگرانند مشتریان خود را از دست دهند برای همین همیشه در پی راهی برای نگهداشتن او هستند. در تجارت الکترونیک دیگر کسب و کارهای آنلاین نباید دغدغهای در این مورد داشته باشند زیرا از سراسر دنیا میتوانند مشتریان خود را داشته باشند.
افزایش فروش: کسب وکارهای آنلاین، نیازی به اداره فروشگاه ندارند و میتوانند فروش آنلاین با سود بالا داشته باشد. آنها میتوانند به روشهای مختلفی پول را از مشتری دریافت کرده تا خرید را برای مشتری سریعتر و راحتتر کنند. این کسب و کارها با در دسترس بودن به صورت بینالمللی میتوانند محصولات بیشتری را به فروش برسانند.
دسترسی در هر زمان و مکانی: دیگر شرایط جغرافیایی یا مکانی نمیتواند برای مشتریان محدودیت ایجاد کند زیرا در تجارت الکترونیک کاربران میتوانند در 365 روز سال 24 ساعته برای مشتریان در دسترس باشند. درهای فروشگاه برای کسب سود بیشتر هرگز به روی مشتریانش بسته نخواهد شد.
گستردگی حوزه تجارت: اگر بازاریابی درست انجام شود مشتریان در سراسر دنیا میتوانند به وبسایت مراجعه کرده و اطلاعات و محصولات مورد نیاز خود را پیدا کنند.
تراکنشهای فوری: در تجارت الکترونیک دیگر نیازی به انتظار برای نقد شدن چک یا انتظاری ۳۰ روزه برای انواع دیگر پرداختها نیست. تراکنشها بلافاصله انجام میشوند یا حداکثر به ۲ یا ۳ روز زمان نیاز دارید تا پول از طریق سیستم بانکی وارد حساب شود.
معایب تجارت الکترونیک برای کسب و کارها
مسائل امنیتی: با وجود اینکه کسب و کارها اقدامات فراوانی انجام میدهند تا امنیت خود و مشتریانشان را حفظ کنند افرادی وجود دارند که میتوانند از هر دیوار آتشین عبور کرده و اطلاعاتی را که میخواهند به دست آورند. هک شدن یکی از دغدغههای کسب و کارهای آنلاین در دنیای تجارت الکترونیک است.
مسائل پرداختی و مالی: بسیاری از موسسات مالی در زمان مناقشه در مورد پرداخت صورتحساب برای حفظ مشتری از او طرفداری میکنند. این مسئله زمانی که کالاها قبلا به مشتری تحویل داده شدهاند ولی مبلغ پرداخت شده به حساب مشتری برگشته است موجب تحمیل شدن خسارت به کسب و کار تجارت الکترونیک میشود.
هزینه بیشتر برای زیرساختهای تجارت الکترونیک: برای اطمینان از این که کسب و کار آنلاین شما به درستی اداره میشود باید هزینه کنید. مالک آن کسب و کار باید مطمئن شود معاملات به شکل درستی انجام شده و محصولات به بهترین شیوه به نمایش گذاشته میشود. برای اطمینان از این مسئله باید فردی حرفهای استخدام شود تا کاستیهای موجود را برطرف کند.
ارجاع کالا و خدمات پس از فروش: زیرساختهای کسب و کار آنلاین باید کامل و بیعیب باشد. زیرا هزینههای دیگری برای کسب و کار ایجاد میکند. مشتریانی هستند که پس از تحویل کالا از کیفیت آن راضی نبوده و کالا را ارجاع میدهند. به ویژه مصرفکنندگانی هم وجود دارند که چیزی بیش از بازپرداخت مبلغ خود را میخواهند.
وجود خدمات اینترنتی کافی: ظاهرا در دنیای امروز همه همیشه میتوانند از اینترنت استفاده کنند اما باید بدانید که هنوز هم مناطقی وجود دارد که پهنای باند شبکه در آنها میتواند مشکلساز شود. پیش از راهاندازی کسب و کار تجارت الکترونیک باید مطمئن شد آن منطقه از پهنای باند مخابراتی ضروری و موثر برای اداره کسبوکار برخوردار است یا خیر.
نگهداری مستمر: وقتی کسب و کاری فعالیت خود را به صورت تجارت الکترونیک شروع کرده است باید برای سازگار ماندن آماده تغییر باشد. با رشد تکنولوژی سیستمهای مورد استفاده در کسب و کار نیز باید به روز نگه داشته شده یا در صورت نیاز جایگزین شوند.
تجارت الکترونیک در ایران!
تجارت الکترونیک در ایران و شاخههای متعدد آن در قرن حاضر از ضروریات چشم ناپوشیدنی میباشد. لذا برای استفاده از این فنآوری نوین، لازم است عوامل محیطی بعنوان زیربنا مورد بررسی، مطالعه و بازنگری قرار گیرند. برای رسیدن به این مهم لازم است ابتدا عوامل و در واقع موانع محیطی شناخته و اولویتبندی شوند، سپس ضریب اهمیت هر کدام را معین کنیم و با ارایه راه حل در نهایت الگویی جهت پیادهسازی مناسب تجارت الکترونیک ارائه نمائیم. در این طرح پژوهشی نیز سعی بر این شده است که به این هدف نیل شود.
برای تجارت الکترونیکی تعریفهای گوناگونی ارائه شده که اغلب آنها مبتنی بر تجربههای گذشته در استفاده از تجارت الکترونیکی بوده است. کمیسیون اروپایی در سال ۱۹۹۷ تجارت الکترونیکی را به این شکل تعریف کرد:
«تجارت الکترونیکی بر پردازش و انتقال الکترونیک دادهها، شامل متن، صدا و تصویر مبتنی است. تجارت الکترونیکی فعالیتهای گوناگونی از قبیل مبادله الکترونیک کالاها و خدمات، تحویل فوری مطالبات دیجیتال، انتقال الکترونیک وجوه، مبادله الکترونیک سهام، بارنامه الکترونیک، طرحهای تجاری، بازاریابی مستقیم و خدمات پس از فروش را در بر میگیرد.»
وزارت صنایع و تجارت ژاپن هم در تعریفی که از این مقوله ارائه داده آورده است:
«تجارت الکترونیکی که تا چندی قبل به تعداد معینی از شرکتها محدود بود در حال ورود به عرصه جدیدی است که در آن تعداد زیادی از مصرفکنندگان در شبکه حضور دارند به علاوه محتوای آن از حیطه مبادله دادههای مربوط به سفارش دادن یا قبول سفارش فراتر رفته و فعالیتهای عمومی تجاری از قبیل تبلیغات، آگهی، مذاکرات، قراردادها و تسویه حسابها را تجارت الکترونیکی چیست نیز در برگرفته است.»
امروزه حضور در بازارهای جهانی به کمک شیوههای موفق و کارآمد که خود نمایی از توانمندی اقتصادی کشورها را به تصویر میکشد، از جمله ضرورتهای تطبیق با نظام بینالمللی کنونی به لحاظ پیشرفتهای حاصله در عرصههای اقتصادی و صنعتی آن است. بیشک، بهرهگیری از فنآوری اطلاعات یکی از حلقههای لازم برای افزایش کارایی تجاری در اقتصاد ملی است. نیل به هدف افزایش کارایی، مستلزم اقدام در دو محور اساسی اطلاعرسانی بازرگانی و تسهیل تجاری است. اطلاعرسانی بازرگانی، با شکستن انحصار اطلاعات، زمینه رقابت و در نتیجه، ارتقاء بهرهوری را افزایش داده و گام بلندی در تأمین عدالت اجتماعی بشمار میرود. در محور تسهیل تجاری باید از شیوههای نوین بازرگانی بهره جست که شامل بکارگیری از بارکد، استانداردهای تبادل الکترونیکی دادهها و انجام معاملات بصورت تجارت الکترونیکی و بدون کاغذ میشود. یکی از ویژگیهای مهم تجارت الکترونیک، روانسازی روشهای فعالیت و در نتیجه کاهش هزینه عملیات بازرگانی است. بررسیها نشان میدهد که استفاده از تجارت الکترونیک، ۲۱ تا ۷۰ درصد صرفهجویی در هزینههای فعالیتهای مختلف ایجاد میکند. ایجاد تسهیلات تجاری مجموعهای است که میتواند روشنایی بخش راه حضور بیشتر در مبادلات جهانی باشد و با تسهیل ارتباط میان عوامل عرضه و خرید کالا و خدمات، حجم تجارت روند افزون یافته و مبادلات، سریع، مطمئن و کاراتر خواهد شد. اما تحصیل چنین فرآیندی مستلزم تدابیر و ابتکاراتی پویا در جهت اصلاح ساختار و حذف موانع محیطی است. در جهت مرتفع نمودن موانع مزبور، از جمله راهکارهایی که لزوم توجه به آن احساس میشود، اشاعه فرهنگ استفاده از تسهیلات تجاری و آشنایی تمامی بخشهای تجاری با کاربرد چنین امکاناتی است. بدون تردید، بهرهگیری خردمندانه از فنآوری تجارت الکترونیک میتواند ما را در بهبود کارایی تجاری و حضور فعالتر در عرصه تجارت جهانی یاری داده و به تقویت جایگاه کشور در بازارهای منطقهای و جهانی کمک کند.
بر اساس پیشبینیهای به عمل آمده، اجرای طرح تجارت الکترونیکی در کشور طی سالهای برنامه سوم توسعه حدود ۲۱۰ میلیارد ریال هزینه در بر خواهد داشت، برآوردها نشان میدهد این هزینهها دارای توجیه اقتصادی بسیار بالاست و در همان سال اول اجرای این طرح به سرعت مستهلک خواهد شد.
رشد سریع و روزافزون تجارت الکترونیکی در کشورهای پیشرفته و مزیتهای رقابتی حاصل، به مفهوم آن است که کشورهای در حال توسعه باید سریعاً در استراتژیها و سیاستهای تجاری و بازرگانی خود تجدید نظر اساسی به عمل آورند.
بسیاری از اقتصاددانان، متخصصان و آینده نگرها بر این باورند که در سالهای اخیر انقلابی مشابه انقلاب صنعتی به وقوع پیوسته که جهان را وارد عصر اطلاعات ساخته و بسیاری از جنبههای اقتصادی و اجتماعی حیات بشر را دستخوش تحولی عمیق کرده است.
یکی از ابعاد این تحول تغییرات عمیقی است که در روابط اقتصادی بین افراد، شرکتها و دولتها به وجود آمده است. مبادلات تجاری بین افراد با یکدیگر، شرکتها با یکدیگر و افراد با شرکتها و دولتها به سرعت از حالت سنتی خود که عمدتاً مبتنی بر مبادله بر مبنای اسناد و مدارک کاغذی است خارج شده و به سوی انجام مبادلات از طریق بهرهگیری از سیستمهای مبتنی بر اطلاعات الکترونیکی در حال حرکت است. تجارت الکترونیکی به دلیل سرعت، کارآیی، کاهش هزینهها و بهرهبرداری از فرصتهای زودگذر عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است تا آنجا که گفته میشود عقب افتادن از این سیر تحول نتیجهای جز منزوی شدن در عرصه اقتصاد جهانی نخواهد داشت.
گسترش و توسعه تجارت الکترونیکی به لحاظ کاهش هزینه مبادلات، سرعت بخشیدن به انجام مبادله، تقویت موضع رقابتی ایران در جهان، بهرهگیری از فرصتهای زودگذر در عرصه صادرات و حتی خرید به موقع کالا از خارج کشور دارای منافع فراوان در زمینه کاهش هزینه و افزایش صادرات، اشتغال و تولید است.
براساس برآوردهای به عمل آمده ارزش فعلی صادرات جهانی کالا و خدمات حدود ۷ هزار میلیارد دلار است که از این مبلغ ۵۰۰ میلیارد دلار صرف تهیه و مبادله اسناد مربوطه میشود. به عبارت دیگر حدود ۷ درصد ارزش مبادلات را هزینه تهیه و مبادله اسناد تشکیل میدهد. با الکترونیکی شدن این مبادلات، هزینه تهیه و مبادلات اسناد به شدت کاهش خواهد یافت. برآوردهای انجام شده نشان میدهد استفاده از مبادله الکترونیک به جای روشهای سنتی مبتنی بر کاغذ موجب ۲۱ تا ۷۰ درصد صرفهجویی در هزینه فعالیتهای مختلف تجاری می شود.
مرور تحقیقات پیشین
مطالعه در خصوص شناسایی موانع رشد و توسعه تجارت الکترونیک در کشورهای توسعه یافته در طی سالهای اخیر به فراوانی انجام پذیرفته اما با توجه به تحقیقاتی که انجام شده است، متاسفانه توجه چندانی به این مقوله به صورت پژوهشی علمی در داخل کشور ایران انجام نپذیرفته است.
بنابر تحقیقی که انجام پذیرفته است، از جمله مواردی که جلوی پیشرفت تجارت الکترونیک را در ایران میگیرد، جزیره جزیره بودن سیستمهای مکانیزه بخشهای مختلف در یک بنگاه اقتصادی، به ویژه بخش حسابداری آن بنگاه است. مثلاً ممکن است بخش تولید سیستمی مکانیزه داشته باشد ولی در نهایت اطلاعات خود را به صورت پرینت به قسمت انبار و یا حسابداری بدهد. این بخشها باید با صرف هزینه و وقت و احتمال اشتباه نسبت به ورود اطلاعات به سیستم خود اقدام کنند. زیرا بین نرمافزارهای بخشهای مختلف هماهنگی و یکپارچگی وجود ندارد. در چنین مواردی میتوان ادعا نمود که عملاً مکانیزه بودن هر بخشی به تنهایی کاری از پیش نخواهد برد.
نکته مهمی که در تحقیق دیگر پی برده شد، در مورد کارتهای اعتباری و شرایط استفاده آنها در ایران است که مرتبط با فرهنگ استفاده از آنهاست که براساس اعتماد کامل بین شرکت صادر کننده و استفاده کننده کارت پایدار است. مثلاً اگر صاحب کارت ادعا کند که خرید بخصوصی را انجام نداده است و شخصی با سوء استفاده از شماره کارت اعتباری خرید کرده است، شرکت صادر کننده کارت ادعای مشتری را بدون هیچگونه سؤالی میپذیرد. البته شرکت صادرکننده کارت بابت خدمات خود درصدی پول از مشتری میگیرد.
در یکی از نوشتههای روزنامههای کثیرالانتشار نیز آمده بود:
«تا هنگامی که چه شرکتها و چه افراد، اگر هنگام خرید چانه نزنند احساس کنند که سرشان کلاه رفته است و…، نمیتوان انتظار خیلی زیادی از پیشرفت در این بخش داشت و در نهایت تا هنگامی که وقت ارزش چندانی در فرهنگ ما نداشته باشد، دلیلی برای رفتن به سمت تجارت الکترونیکی و یا هر پدیده الکترونیکی دیگر نخواهیم داشت.»
در نخستین کنفرانس بین المللی فناوری اطلاعات و دانش با تلاش دانشکده مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سالن همایشهای صدا و سیما نیز به این نکته اشاره شده است:
«در کشور ما به دلیل فقدان زمینههای حقوقی لازم برای استفاده از تجارت الکترونیک از قبیل اسناد و امضای الکترونیک، عدم وجود سیستم انتقال الکترونیک وجوه، نبودن شبکه اصلی تجارت الکترونیک در کشور و سختافزارها و نرمافزارهای مربوط به آن، عدم اطلاع کافی موسسات کوچک و بزرگ از تجارت الکترونیک و نهایتاً کمبود دانش و فرهنگ استفاده از تجارت الکترونیک و شبکه اینترنت، استقرار این سیستم را با مشکلات عدیدهای روبرو میکند که امید است با توجه به تصویب قریب الوقوع قانون تجارت الکترونیک و آموزشهای الکترونیک، بسترسازی مناسب برای توسعه این علم نوین تجارت، توسعه بازرگانی خارجی و برنامه چهارم توسعه که متکی به صادرات است مهیا گردد.»
بنابر توضیح شبکه فناوری اطلاعات ایران نیز، پیشنیازهای استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک ایران نیز بدین صورت بیان شده است:
جهت استقرار و نهادینه شدن تجارت الکترونیک در بستر اقتصاد ملی، پارهای ملزومات و پیشنیازها باید موجود باشد. این موارد بطور کلی شامل یکسری شرایط و عوامل مساعد محیطی و یکسری ویژگیهای مناسب در ساختار بنگاهها و سازمانهای فعال در این زمینه میباشد. دسته دوم نخست که بطور عمده ناشی از تصمیمگیری سیاستگزاران کلان اقتصاد میباشد برای بنگاههای اقتصادی (بویژه بخش خصوصی) حالت برونزا دارد یعنی خارج از کنترل ایشان است، ولی دسته دوم برای بنگاههای اقتصادی حالتی درونزا دارد و آنها با ایجاد تحولات استراتژیک در ساختار تولید (یا عرضه خدمات) میتوانند به استانداردهای مطلوب، جهت حضور در بازار جهانی تجارت الکترونیک دست یابند.
در سالهای اخیر با فراهم آمدن بسترها و شرایط لازم، رشد قابل ملاحظه تجارت الکترونیک در جهان را شاهد بودهایم.
اما بهنظر میرسد هنوز راهکارهای اجرایی بیشتری برای توسعه این شیوه تجارت مورد نیاز است. گستردگی امور مربوط به تجارت الکترونیک از جنبههای مختلف حقوقی و ماهیتی، پیچیدگی خاصی به آن بخشیده است. از سوی دیگر با توجه به مزایای قابل توجه تجارت الکترونیک، استقبال از این نوع تجارت روبه افزایش است. این در حالی است که کشورمان در زمینه تجارت الکترونیک ابتدای راه قرار داشته و به همین دلیل گسترش این نوع تجارت در ایران، علاوه بر توسعه امکانات لازم مطابق با فناوری روز، نیازمند راهکارهای مناسب برای افزایش جذابیت و امنیت آن است. به عبارت دیگر میتوان گفت، ضرورت همگامی تجارت الکترونیک ایران با تحولات جهانی، بهرهمندی از آخرین امکانات پیشرفته بینالمللی را گوشزد میکند.
استفاده از فناوری الکترونیک در انجام امور بازرگانی به نیمه دوم قرن بیستم باز میگردد. میتوان گفت این نوع تجارت، از حدود سال ۱۹۶۵ آغاز شد که مصرفکنندگان توانستند پول خود را از طریق ماشینهای خودپرداز دریافت کرده و خریدهای خود را با کارتهای اعتباری انجام دهند. قبل از توسعه فناوری در زمینه خدمات اینترنتی در اوایل دهه ۱۹۹۰، شرکتهای بزرگ با ایجاد شبکههای کامپیوتری با ارتباطات مشخص، محدود و منطبق بر معیارهای روز، مبادرت به مبادله اطلاعات تجاری کردند.
در آن سالها، لفظ تجارت الکترونیکی، مترادف با مبادله الکترونیکی دادهها بود. ایجاد و توسعه اینترنت و شبکه جهانی، باعث خلق فرصتهای زیادی برای توسعه و پیشرفت زیرساختها و کاربردهای تجارت الکترونیک گردید. تاکنون تعریف جامعی از تجارت الکترونیک ارائه نشده است. در برنامه کاری سازمان جهانی تجارت از تجارت الکترونیک به معنای تولید، توزیع، بازاریابی، فروش یا تحویل کالا و خدمات بهوسیله خدمات اینترنتی یاد شده است.
تجارت نوپا در ایران
تجارت الکترونیک در ایران بسیار نوپا و در مراحل اولیه است. اما اهمیت فناوری اطلاعات تجارت الکترونیکی چیست باعث شده تا تدوین و اجرای قوانین و لوایح مورد نیاز در این عرصه همواره مد نظر مسئولان کشور باشد. در این راستا میتوان به لایحه قانونی تشکیل شورای عالی انفورماتیک کشور، قانون حمایت از حقوق پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای، قانون الحاق دولت جمهوری اسلامیایران به کنوانسیون تأسیس سازمان جهانی مالکیت فکری، مقررات و ضوابط شبکههای اطلاعرسانی رایانهای، مصوبه شورایعالی اداری در زمینه اتوماسیون نظام اداری و اتصال به شبکه جهانی اطلاعرسانی اشاره کرد.
نبود زیرساختها
با وجود این اقدامات برخی از صاحبنظران معتقدند که قوانین فعلی تجارت الکترونیک در ایران ، تمامی جوانب این نوع تجارت را در بر نگرفته و لازم است نسبت به انجام اصلاحات لازم بهویژه در زمینه شرایط امنیتی و حفاظتی و روند رسیدگی به شکایات، اقدامات لازم بهعمل آید. از سوی دیگر توسعه زیرساختهای مورد نیاز در زمینههای مختلف ارتباطی، علمی، فنی، کیفی، امنیتی و اطلاعاتی، نقش مهمی در پیشرفت تجارت الکترونیک دارد. این نوع تجارت نیازمند ایجاد و توسعه زیرساختهای فنی و ارتباطی و مخابراتی، نهادهای پشتیبانی، حقوقی و قانونی، آموزش و تحصیل، اطلاعرسانی، فرهنگی و مدیریتی مختص بهخود در سطح ملی و جهانی بوده و فقدان هرکدام از آنها، زنجیره تجارت الکترونیک را مختل خواهد کرد.
کاربران درصورتی میتوانند بهصورت الکترونیک معامله کنند که فضای مجازی با حفظ اطلاعات، امنیت لازم را دارا بوده و بدون این امنیت، هیچ فروشنده و یا خریداری وارد سامانه نخواهد شد. با وجود آماده نبودن زیرساخت کشور در عرصه فناوری اطلاعات و اینترنت برای ارائه خدمات الکترونیک و نبودن نظام بانکی روان و دقیق، قوانین گمرکی و مالی، نبود امنیت اطلاعات، رعایت نکردن قانون حقوق نسخهبرداری، نبود تطابق مقررات مالی ملی و بینالمللی و همچنین نبود خطوط پرسرعت اینترنتی، نمیتوان شاهد رشد تجارت الکترونیک حتی بهصورت حداقلی در کشور بود؛ هرچند گامهای خوب و مؤثری در زمینه اینترنت و فناوری اطلاعات برداشته شده است ولی همچنان با دیگر کشورها فاصله زیادی داریم.
برای مطالعه مقاله های دیگر در زمینههای مختلف فناوری اطلاعات و ارتباطات اینجا کلیک کنید.
طبقه بندی تجارت الکترونیکی براساس ارتباطات (چارچوب، ماهیت و تاریخچه)
تجارت الکترونیکی
تجارت الکترونیکی هنوز به صورت کاملا جهانی مورد استفاده قرار نمی گیرد البته طبق پیش بینی های صورت گرفته در ده یا بیست سال آینده استفاده از آن مرسوم خواهد شد. شبکه های کامپیوتری زیرساخت تجارت الکترونیکی را تشکیل می دهند و به طور روزافزون به عنوان محیطی استاندارد برای کاربردهای تجاری، منازل و کاربردهای دولتی مورد استفاده قرار می گیرند. در این محیط چندین کامپیوتر به یکدیگر و به ابزارهای الکترونیکی دیگری متصل می شوند که در محل های مختلفی قرار گرفته اند. برای این اتصال از شبکه های ارتباطی راه دور ازجمله شبکه های بی سیم استفاده می شود. این اتصال به کاربران امکان می دهد تا به اطلاعاتی دسترسی یابند که در مکانهای مختلف ذخیره شده اند و با افرادی در مناطق دوردست جغرافیایی ارتباط برقرار کرده و همکاری کنند.
هرچند برخی افراد هنوز هم از کامپیوترهای مستقل استفاده می کنند، اما اکثر آنها از کامپیوترهایی استفاده می کنند که به محیط شبکه ای بزرگی به نام اینترنت متصل است. در برخی سازمانها نیز از محیط شبکه ای کوچک تری به نام اینترانت استفاده می شود. محیط کامپیوتری دیگری نیز وجود دارد که اکسترانت نام دارد و شبکه ای است که از اینترنت برای اتصال به چندین اینترانت کمک می گیرد.
چارچوب تجارت الکترونیکی
گستره تجارت الکترونیکی بسیار متنوع بوده و فعالیت ها، واحدهای سازمانی و فناوری های بسیاری را در بر می گیرد. بنابراین استفاده از چارچوبی خاص برای توضیح در مورد محتوای آن مفید است.
همانطور که در شکل می بینید، کاربردهای فراوانی برای تجارت الکترونیکی وجود دارد.
شرکت ها برای اجرای این عملکردها به اطلاعات، زیرساخت و خدمات پشتیبانی صحیحی نیاز دارند. در شکل کاربردهایی از تجارت الکترونیکی را می بینید که توسط زیرساخت و با استفاده از پنج ناحیه پشتیبانی می شوند.طبقه بندی تجارت الکترونیکی براساس ارتباطات (چارچوب، ماهیت و تاریخچه)
این نواحی عبارتند از:
مردم: فروشندگان، خریداران، واسطه ها، متخصصین سیستم های اطلاعات، سایر کارمندان و هر فردی که به نحوی در بخش پشتیبانی نقشی را ایفا می کند.
تدابیر عمومی: قوانین حقوقی و سایر نکات اصولی مانند حمایت از حریم خصوصی و اخذ مالیات که توسط دولت در مورد آنها تصمیم گیری می شود. ازجمله قوانین دولتی می توان به استانداردهای فنی اشاره کرد که توسط دولت یا گروه های سیاست گذار صنعتی تدوین می شوند.
بازاریابی و تبلیغات: مانند هر کار دیگری، تجارت الکترونیکی نیز به پشتیبانی بازاریابی و تبلیغات نیاز دارد. این ویژگی به خصوص برای معاملات Online در بخش B2C اهمیت بیشتری دارد که در آن فروشندگان و خریداران معمولا یکدیگر را نمی شناسند.
خدمات پشتیبانی: خدمات زیادی برای پشتیبانی از تجارت الکترونیکی مورد نیاز هستند. این ویژگی در تمام مراحل کار از ایجاد محتوا گرفته تا پرداخت ها و ارسال سفارشات اهمیت فراوانی دارد.
مشارکت تجاری یا شرکای تجاری: فروش زنجیره ای، مبادله کالا و مشارکت تجاری در تجارت الکترونیکی امری کاملا طبیعی است. از این ویژگی ها در تمام مراحل زنجیره تامین (مانند معاملات صورت گرفته بین شرکت و تولیدکنندگان، مصرف کنندگان و سایر شرکا) استفاده می شود.
در انتهای شکل زیرساخت تجارت الکترونیکی را می بینید. این زیرساخت در مورد سخت افزار، نرم افزار و شبکه هایی توضیح می دهد که در تجارت الکترونیکی مورد استفاده قرار می گیرند.
این شکل را می توان به عنوان چارچوبی برای شناخت بیشتر ارتباط بین کاربردهای تجارت الکترونیکی و سایر مولفه های تجارت الکترونیکی و نیز برای انجام تحقیقات در زمینه تجارت الکترونیکی در نظر گرفت.
طبقه بندی تجارت الکترونیکی از روی ماهیت معاملات یا ارتباطات
معمولا طبقه بندی تجارت الکترونیکی از روی ماهیت معاملات یا ارتباطات اعضای تجاری صورت می گیرد. انواع مختلف تجارت الکترونیکی به راحتی قابل تمایز بوده و عبارتند از:
B2B:
تمام اعضای این دسته تاجر یا سازمانهای تجاری هستند. برای مثال برخی از برنامه های کاربردی وبسایت Dell و Marks and Spencer از روش B2B برای برقراری ارتباط با تولیدکنندگان قطعات مورد نیاز خود استفاده می کنند. امروزه بیش از 85 درصد از تجارت الکترونیکی به شکل B2B صورت می گیرد.
B2C:
این مدل شامل معاملات خرده فروشی محصولات یا خدمات از طریق تجار به تک تک خریداران است. منظور از خریدار همان مشتری یا مصرف کننده است. این روش با نام e-tailing نیز شناخته می شود. به عنوان مثال می توان به تجارت Amazon.com اشاره کرد.
B2B2C:
در این روش طرف معامله محصول یا خدمات را برای کارگزار تهیه می کند. این کارگزار به نوبه خود دارای مشتریانی است (که حتی ممکن است کارمندان خود وی باشند که این محصول یا خدمات را بدون افزایش قیمت در اختیار آنان قرار می دهد). به عنوان مثال شرکتی را در نظر بگیرید که با پرداخت به شرکت AOL به کارمندان خود امکان دسترسی به اینترنت را می دهد، بدون اینکه آنها مجبور باشند به صورت جداگانه مبلغ مربوطه را به AOL بپردازند. نمونه دیگر روش مذکور، ارتباط خطوط هواپیمایی و آژانس های مسافرتی با مشتریان خود می باشد که خدمات مسافرتی مانند بلیط پرواز و اتاق های هتل را در اختیار شرکای خود مانند آژانس های مسافرتی قرار داده و سپس آنان این خدمات را به مشتریان خود عرضه می کنند.
C2B:
این مدل مربوط به افرادی است که از اینترنت برای فروش محصولات یا خدمات به سازمانها یا افراد حقوقی استفاده می کنند که به دنبال خرید این محصولات یا خدمات با قیمت پایین تر هستند. Priceline.com یکی از شناخته شده ترین سازمانها در زمینه معاملات C2B است.
C2C:
در این مدل هر یک از مصرف کنندگان مستقیما با سایر مصرف کنندگان در ارتباط هستند. نمونه هایی از C2C عبارتند از: افرادی که لوازم خانگی یا اتومبیل و با غیره را با استفاده از پیام های تبلیغاتی در اینترنت می فروشند. تبلیغات مزبور به خدمات شخصی در اینترنت و فروش اطلاعات تخصصی به صورت Online از دیگر موارد C2C هستند. به علاوه بیشتر سایت های مزایده به افراد مختلف امکان می دهند تا اقلام مورد نظر خود را برای فروش عرضه کنند.
فناوری Peer-to-Peer (یا همتا به همتا):
از این فناوری می توان در مدلهای C2C، B2B و B2C استفاده کرد. این فناوری به کامپیوترهای متصل به شبکه امکان می دهد تا فایل های داده را به اشتراک گذاشته و آنها را به صورت مستقیم پردازش کنند. برای مثال در روش C2C افراد می توانند موسیقی، تصاویر ویدئویی، نرم افزار و سایر محصولات قابل دیجیتالی شدن را به صورت الکترونیکی مبادله کنند.
طبقه بندی تجارت الکترونیکی براساس ارتباطات (چارچوب، ماهیت و تاریخچه)تجارت سیار:
در این روش فعالیت ها و معاملات تجارت الکترونیکی به طور کامل یه به صورت جزئی در محیطی بی سیم انجام می شوند که با نام mobile commerce یا m-commerce شناخته می شود. برای مثال افراد مختلف می توانند با استفاده از تلفن های ماهواره ای متصل به اینترنت پرداخت های بانکی خود را انجام داده یا کتابی را به Amazon.com سفارش دهند. بیشتر برنامه های کاربردی m-commerce دارای تجهیزات قابل حمل هستند. اگر چنین معاملاتی برای افرادی خاص در زمانی خاص و در موقعیتی خاص صورت گیرد با نام تجارت مکان محور یا I-commerce نیز شناخته می شود. برخی تصور می کنند این قبیل معاملات به معاملاتی اطلاق می شود که توسط افرادی دور از خانه یا محل کار خود انجام می گیرند. چنین معاملاتی را هم می توان با استفاده از سیستم های بی سیم و هم از طریق تجهیزات دیگر انجام داد.
Intrabusiness EC (تجارت الکترونیکی درون سازمانی):
این مدل مربوط به تمام فعالیت های داخلی سازمان است که در ارتباط با مبادله کالا، خدمات یا اطلاعات در میان واحدها و افراد مختلف در سازمان انجام می شود. این فعالیت ها ممکن است فروش محصولات شرکت به کارمندان یا آموزش Online یا طراحی به صورت گروهی را در تجارت الکترونیکی چیست بر بگیرد. این قبیل فعالیت ها معمولا از طریق اینترانت یا پورتال های شرکتی صورت می گیرند.
B2E:
این مدل از فعالیت های تجاری زیرمجموعه گروه تجارت الکترونیکی درون سازمانی است که در آن سازمانها خدمات، اطلاعات یا محصولاتی را به کارمندان خود عرضه می کنند. در این سازمانها بیشتر کارمندان به صورت سیار فعالیت کرده و نماینده شرکت هستند.
Collabrative Commerce:
زمانی که افراد یا گروه ها به صورت Online ارتباط برقرار کرده یا با هم مشارکت می کنند، احتمالا از روش Collabrative Commerce یا C- Commerce استفاده می کنند. برای مثال شرکای تجاری مختلف جغرافیایی می توانند با استفاده از مشارکت شبکه ای محصولی را طراحی کنند، محصولات داخل انبارها را به صورت Online مدیریت کنند یا حتی میزان تقاضا برای محصول را مانند شرکت Marks and Spencer به کمک هم پیش بینی کنند.
Nonbusiness EC:
این مدل مربوط به تعداد بیشماری از انستیتوهای غیرتجاری مانند موسسات آکادمیک، سازمانهای غیرانتفاعی، سازمانهای مذهبی، سازمانهای اجتماعی و آژانس های دولتی است که از تجارت الکترونیکی برای کاهش هزینه های خود یا بهبود عملکردهای کلی و ارائه خدمات بهتر به مشتریان خود بهره می گیرند.
E-Learning:
منظور از آمورش الکترونیکی، یادگیری یا آموزشی رسمی است که به صورت Online ارائه می شود. از این نوع آموزش بیشتر در سازمانها برای آموزش کارمندان استفاده می شود. ضمنا می توان از آن در دانشگاه های مجازی نیز بهره گرفت.
Exchange-to-Exchange (E2E):
منظور از Exchange یک بازار الکترونیکی عمومی است که دارای خریداران و فروشندگان فراوانی است. همانطور که حدس می زنید چنین بازارهایی می توانند به هم متصل باشند. در روش E2E، تجارت الکترونیکی سیستمی رسمی است که دو یا چند بازار را به هم مرتبط می کند.طبقه بندی تجارت الکترونیکی براساس ارتباطات (چارچوب، ماهیت و تاریخچه)
E-Government:
در اینجا دولتی الکترونیکی وجود دارد که کالا، خدمات یا اطلاعات را از تجار خریداری کرده یا در اختیار آنها قرار می دهد (G2B) یا آنها را از شهروندان خریداری کرده یا در اختیار آنان قرار می دهد (G2C)، ضمنا ممکن است در این مدل ارتباط بین سازمانهای دولتی در یک کشور یا سایر کشورها برقرار شود.
ماهیت میان رشته ای تجارت الکترونیکی
چون تجارت الکترونیکی مقوله ای جدید است، نظریات تئوری و عملی در مورد آن به تازگی در حال شکل گیری است. با مروری بر چارچوب و طبقه بندی تجارت الکترونیکی در خواهید یافت که تجارت الکترونیکی دارای چندین زمینه مختلف است. زمینه های مرتبط عبارتند از: علوم کامپیوتر، بازاریابی، رفتار مصرف کننده، امور مالی، اقتصاد، سیستم های اطلاعات مدیریت، حسابداری، مدیریت، قوانین تجاری و مهندسی.
تاریخچه تجارت الکترونیکی
کاربردهای تجارت الکترونیکی اولین بار در اوایل دهه هفتاد و به همراه ابداعاتی مانند EFT شناخته شد. البته در ابتدا کاربردهای آن فقط محدود به شرکت های بزرگ، موسسات مالی و برخی تاجرین قدرتمند بود. سپس فناوری EDI ارائه شد که برای انتقال الکترونیکی اسناد مورد استفاده قرار می گرفت. EDI نه تنها برای شرکت هایی مانند موسسات مالی، بلکه برای تولیدکنندگان، فروشندگان، خدمات و انواع دیگر معاملات نیز مفید واقع می شد.
در اوایل دهه نود با استفاده از شبکه جهانی وب و به کارگیری اینترنت، اصطلاح تجارت الکترونیکی نیز شکل گرفت. تجارت الکترونیکی به سرعت شروع به رشد کرد. وب سایت های فراوانی ساخته شدند. یک دلیل این رشد سریع، ایجاد شبکه ها، پروتکل ها و نرم افزار جدید تجارت الکترونیکی بود و دلیل دیگر آن افزایش رقابت و سایر فشارهای تجاری بود.
کاربردهای جدیدتر تجارت الکترونیکی از سیستم های رزرو آژانس های مسافرتی گرفته تا بازارهای بورس ارائه شدند. این کاربردها تحت عنوان کاربردهای درون سازمانی (IOS) نام داشتند.
از سال 1995، کاربران اینترنت با پیشرفت های چشمگیری مواجه شدند. از فروش مستقیم محصولات به صورت Online گرفته تا آموزش به صورت الکترونیکی. امروزه تقریبا تمام سازمانهای متوسط و بزرگ دنیا دارای وب سایت هستند و تقریبا بیشتر شرکت های آمریکایی دارای پورتال هایی هستند که کارمندان، شرکای تجاری و حتی عموم افراد می توانند از طریق آنها به اطلاعات شرکت دسترسی پیدا کنند. بیشتر این سایت ها حاوی ده ها هزار صفحه و لینک هستند. در سال 1999 کاربرد تجارت الکترونیکی از مدل B2C به سوی B2B و در سال 2001 از B2B به B2E، m-commerce و e-learning و e-government و c-commerce سوق یافت. با در نظر گرفتن ماهیت فناوری و اینترنت، تجارت الکترونیک بدون تردید به تغییر و تحولات خود ادامه خواهد داد و باید منتظر موفقیت های بیشتر تجارت الکترونیکی باشیم.
موفقیت های تجارت الکترونیکی
در چند سال اخیر شاهد تأسیس موفقیت آمیز شرکت های مجازی تجارت الکترونیکی مانند eBay، Google، Yahoo!، Verisign AOL، Checkpoint بوده ایم. شرکت های click-and-mortar مانند Cisco، General Electric، IBM، Intel، Schwabنیز با موفقیت های زیادی روبرو بوده اند.
شکست های تجارت الکترونیکی
از سال 1999 تعداد زیادی از شرکت های تجارت الکترونیکی، به خصوص آنهایی که از مدل e-tailing استفاده می کنند، با شکست روبرو شده اند. به عنوان مثال می توان به این سایت ها اشاره کرد: eToys، Xpeditor، MarchFirst، Drkoop.com، Webvan.com، Boo.com. در مورد شکست های معروف B2B می توان به Chemdex.com، Ventro.com، Verticalnet.com اشاره کرد.
آیا تعدا بیشمار این شکست ها نشان می دهد که تجارت الکترونیکی روزهای خوش کوتاهی داشته است؟ اصلا اینطور نیست. اول اینکه میزان شکست وب سایت ها به سرعت رو به کاهش است. دوم اینکه حوزه تجارت الکترونیکی رو به رشد است، زیرا شرکت ها دائما در حال آزمایش مدل های مختلف کسب و کار و ساختارهای متفاوت سازمانی هستند. سوم اینکه بیشتر شرکت هایی که صرفا فقط در زمینه تجارت الکترونیکی فعالیت دارند ازجمله Amazon.com هنوز سود کلانی عاید خود نکرده اند، با این وجود همچنان در حال توسعه عملکردها و افزایش فروش خود هستند. برخی تحلیل گران پیش بینی می کنند که تا چند سال آینده بیشتر شرکت هایی که صرفا از تجارت الکترونیکی استفاده می کنند، سودهای فوق العاده ای را نصیب خود کنند.
مزایا و معایب تجارت الکترونیکی چیست؟
تجارت الکترونیکی یک نوع تجارت بسیار بحث برانگیز است که به طور نامتناسبی رشد خواهد کرد. این یک فرآیند بازاریابی است که با قوانین و شرایط جدید بازار سازگار است، که امکانات جدیدی را ارائه می دهد. شناخت کامل آن کار آسانی نیست و برای درک اینکه آیا کالای شما با مشخصات موجود برای ورود به بازار از این طریق مطابقت دارد ، نیاز به یک مطالعه خوب در بازار است.
اما مانند همه چیز ، دو روی سکه وجود دارد ، مزایا و معایب استفاده از تجارت الکترونیک را بدانید.
اما اصلی و منفی های تجارت الکترونیکی
قبل از شروع، داشتن یک تصویر عینی و واقع بینانه از معنای اختصاص دادن خود به تجارت الکترونیکی راحت است (تجارت الکترونیکی). این توهم گاهی اوقات می تواند ما را نسبت به ناراحتی های چیزی کور کند ، همانطور که ناآگاهی یا بی اعتمادی مانع از دیدن چیزهای مثبت می شود. به همین دلیل ، ما 10 مزیت و 10 معایب تجارت الکترونیکی را بررسی خواهیم کرد.
10 مزیت تجارت الکترونیکی
- محدودیت جغرافیایی وجود ندارد ، این به این دلیل است که شبکه جهانی است بنابراین شما می توانید تجارت خود را در هر مکان گسترش دهید.
- شما می توانید طیف وسیعی از محصولات را نشان دهید و ارائه دهید.
- هزینه راه اندازی و نگهداری هم بسیار کمتر از تجارت تجاری سنتی است.
- در هنگام خرید برای مشتری در وقت صرفه جویی کنید.
- سهولت بیشتری در توسعه استراتژی های بازاریابی دسته ای ، کوپنی و تخفیفی وجود دارد.
- می توانید اطلاعات بیشتری را به مشتری ارائه دهید.
- احتمال بیشتری برای ارائه مقایسه بهتر محصولات با قیمت و مشخصات آنها وجود دارد.
- شما می توانید رئیس خود باشید.
- محدودیت زمانی وجود ندارد ، مگر اینکه معتاد به کار باشید ، به شما امکان تعادل بهتر خانواده را می دهد و کار خود را با برنامه و ریتم زندگی خود تطبیق می دهید.
- شما می توانید تجارت را تا حدی دیجیتالی کنید ، اما همیشه می توانید 100٪ بصورت آنلاین و الکترونیکی داشته باشید که هزینه ها را به سطوح واقعاً مقرون به صرفه برای تمام بودجه ها کاهش می دهد.
10 معایب تجارت الکترونیکی
- این رقابت بسیار بالاتر است زیرا هر کسی می تواند این نوع را راه اندازی کند
تجارت - مصرف کنندگانی هستند که ترجیح می دهند محصول را قبل از خرید ببینند و مشکوک هستند
پرداخت آنلاین. - همه محصولات با سهولت یکسان به صورت آنلاین قابل فروش نیستند.
- هنگامی که حجم کم باشد ، هزینه حمل و نقل می تواند بسیار گران باشد.
- وفاداری به مشتری به دلیل دامنه گسترده رقابت بسیار دشوار است.
- امنیت سایت می تواند سوالات زیادی را به مشتریان بالقوه ارائه دهد.
- مصرف کنندگان بهترین قیمت و بهترین خدمات را می خواهند و دستیابی به آن دشوار است
هر دو همیشه. - اگر تمایل به تعلل دارید ، حواس پرتی در انجام سایر کارها یا کارهای دیگر بسیار آسان است ، به خصوص اگر
شما در خانه هستی. نظم و انضباط خوب ضروری است. - خطر حملات فیشینگ (سرقت کلیدها و رمزهای عبور) و اقدامات وجود دارد
بدخواه - اگر صفحه (یا سرور) شما خراب شود ، دیگر نمی توانید آنچه را که می فروشید و ضرر می کنید ارائه دهید
آن فروش ها - بی تاب بودن مصرف کننده. در یک فروشگاه فیزیکی ، هرگونه تردید و سوال می تواند وجود داشته باشد
فوراً پاسخ داده شود ، برخلاف آنچه معمولاً به صورت آنلاین اتفاق می افتد.
به همین ترتیب ، زمان خرید یک محصول فوری نیست ، و چه زمانی
فرد عجله دارد ، حتی ممکن است تصمیم به عدم خرید محصول به دلیل زمان داشته باشد
تاخیر انداختن.
فرصت ها و خلاقیت ها
شخصاً یکی از مهمترین نکات (و دستاوردهای) تجارت الکترونیک است. همانند مشاغل فیزیکی و سنتی ، تجارت الکترونیکی به ما امکان می دهد آنچه را که در ذهن داریم اجرا کنیم. اما دلیل اصلی در اینجا نهفته است مزیت اجرای ایده این است که معمولاً سریعتر و ارزانتر است. این واقعیت تمایز به ما امکان می دهد تا ایده ای را "بدون هدف قرار دادن سرمایه یا سرمایه ای که می تواند در تجارت فیزیکی باشد" به خطر بیندازیم.
در صورت اشتباه ، ما می توانیم ارزیابی کنیم که در چه مواردی شکست خورده ایم ، یا اینکه آیا ایده ما برای عموم مردم مانند ما جالب نبوده است. اگر در "ابتکار" پیش برویم احتمال شکست زیاد است ، این یک واقعیت است اما در عین حال واقعیتی است که موفقیتی کسب می کنیم که انتظار نداریم. بله هیچ چیز بهتر از موفقیت در کاری نیست که شما هم دوست داشته باشید.
نمونه های این نوع را می توانیم در بسیاری از مکان ها پیدا کنیم. افرادی که مسافرت را دوست داشتند و اکنون به سفر به دنیا اختصاص داده اند ، برداشت ها و عکس های خود از فرهنگ های دیگر را در صفحات خود ثبت می کنند ، با ارائه مشاوره و ایجاد موضوعات بحث معتبر ، منجر به تبلیغ محصولاتی می شوند که حتی انتظارشان را نداشت . حتی مردم با دانش تجارت الکترونیکی که افراد دارای هدیه ویژه ای را پیدا کرده اند و در کنار هم موفق بوده اند. مطمئناً موردی مانند مواردی که توضیح می دهم به ذهن خطور خواهد کرد و این است که در آغاز آنها اینگونه شروع کردند. از این رو اهمیت بودن در خود و آزاد سازی خلاقیت از این رو است.
تجارت الکترونیکی به عنوان یک ضرورت
قبلاً خوانده اید که همه مشاغل نمی توانند و یا نیازی به حضور آنلاین دارند. اگرچه این گفته درست است اما با گذشت سالها تجارت الکترونیکی چیست اهمیت آن کمتر شده است. نه تنها دیجیتالی شدن بلکه تحول جهانی در سطح فناوری به رشد مداوم تجارت الکترونیکی کمک می کند. برخی از داده های اصلی برای درک اهمیت رشد به شرح زیر است:
- در سال 2018 ، تجارت الکترونیکی در اسپانیا با 40.000،XNUMX میلیون یورو رکورد جدید داشته است.
- متوسط افزایش سالانه افراد در اینترنت حدود 20٪ افزایش می یابد.
- نسل های بیشتری از اینترنت نه تنها برای خرید محصولات ، بلکه حتی برای به دست آوردن اطلاعات ، مشاوره یا یافتن محل کسب و کار خود استفاده می کنند. حتی با نزدیکی ، قبل از هرگونه نیاز فوری نهایی.
فراتر از سنجش مزایا و معایبی که می توانیم در تجارت الکترونیکی پیدا کنیم ، داده های سالانه تغییر روند را نشان می دهد درمصرفی که خود را تثبیت می کند و به نظر نمی رسد معکوس باشد. در حقیقت، تجارت الکترونیکی به سرعت در حال تاسیس است و هر روز بخشهایی را اشغال و لمس می کند که پیش از این انتظار نداشتیم. گویی به طور خودمختار ، جهانی برابر به شکلی موازی در حال توسعه است ، اما ماهیتی کاملاً متفاوت که پیش از این در بعضی موارد فکر نمی کردیم. از یافتن شخصی در زمان واقعی ، حتی حتی ارزهای مجازی.
نتیجه گیری
تمام شرکت های نوپای کسب و کار شروع سختی دارند و وقتی صحبت از یک صنعت می شود ، همان اتفاق می افتد ، با مدت زمان تا حدودی بیشتر. این طبیعی است ، و طبیعی است ، زیرا مقدمه ای برای چیزی باید در بیشتر مغازه ها انجام شود ، و هر یک به شیوه خود پیشرفت می کنند. تجارت الکترونیکی نیز از این قاعده مستثنی نیست ، اگرچه گسترش در مقایسه با زمان های دیگر بسیار سریع است ، زیرا اینترنت ارتباط بین شرکت ها و مشتریان را تسهیل می کند. استفاده از این فرصت ها ما را به دنیایی از فرصت ها می برد که تاکنون محدود نبوده است. ولی ما باید صبور و مسئولیت پذیر باشیم، زیرا روندها و مدیریت این نوع تجارت نیز مرسوم نیست.
محتوای مقاله به اصول ما پیوست اخلاق تحریریه. برای گزارش یک خطا کلیک کنید اینجا.
مسیر کامل مقاله: اخبار تجارت الکترونیک » CMS و فناوری » آموزش و منابع » مزایا و معایب تجارت الکترونیکی چیست؟